مثنوی مولانا – دفتر پنجم – بخش ۳۵ – در بَیانِ آنکه ما سِوَی الله هر چیزی آکِل و مَاکول است هَمچون آن مُرغی که قَصْدِ صَیْدِ مَلَخ میکرد و به صیدِ مَلَخ مشغول میبود و غافِل بود از بازِ گرسنه که از پَسِ قَفایِ او قَصْدِ صیدِ او داشت اکنون ای آدمیِ صَیّادِ آکِل از صَیّاد و آکِل خود ایمِن مَباش اگر چه نمیبینیش به نَظَرِ چَشم به نَظَرِ دَلیل و عِبْرَتش میبین تا چَشمْ نیز باز شُدن
۷۱۹ | مُرغَکی اَنْدَر شِکارِ کِرْم بود | گُربه فُرصَت یافت او را دَر رُبود | |
۷۲۰ | آکِل و مَاکول بود و بیخَبَر | در شِکارِ خود زِ صَیّادی دِگَر | |
۷۲۱ | دُزدْ گَرچه در شِکارِ کالهییست | شِحْنه با خَصْمانْش در دُنبالهییست | |
۷۲۲ | عقلِ او مشغولِ رَخْت و قُفل و دَر | غافِل از شِحْنهست و از آهِ سَحَر | |
۷۲۳ | او چُنان غَرق است در سودایِ خود | غافِل است از طالِب و جویایِ خود | |
۷۲۴ | گَر حَشیشْ آب و هوایی میخَورَد | مَعْدهٔ حیوانْش در پِیْ میچَرَد | |
۷۲۵ | آکِل و مَاکول آمد آن گیاه | همچُنین هر هستییی غیرِ اِله | |
۷۲۶ | وَ هْوَ یُطْعِمْکُمْ وَ لا یُطْعَم چو اوست | نیست حَقْ مَاکول و آکِل لَحْم و پوست | |
۷۲۷ | آکِل و مَاکول کِی ایمِن بُوَد | ز آکِلی کَاَنْدَر کَمین ساکِن بُوَد؟ | |
۷۲۸ | اَمْنِ مَاکولانْ جَذوبِ ماتم است | رو بِدان دَرگاه کو لا یُطْعَم است | |
۷۲۹ | هر خیالی را خیالی میخورَد | فکرْ آن فکرِ دِگَر را میچَرَد | |
۷۳۰ | تو نَتانی کَزْ خیالی وا رَهی | یا بِخُسپی که از آن بیرون جَهی | |
۷۳۱ | فکرْ زنبوراست و آن خوابِ تو آب | چون شَوی بیدار باز آید ذُباب | |
۷۳۲ | چند زنبورِ خیالی در پَرَد | میکَشَد این سو و آن سو میبَرَد | |
۷۳۳ | کمترینِ آکِلان است این خیال | وان دِگَرها را شِناسَد ذوالْجَلال | |
۷۳۴ | هین گُریز از جَوْقِ اَکّالِ غَلیظ | سویِ او که گفت ما ایمَت حَفیظ | |
۷۳۵ | یا به سویِ آن کِه او این حِفْظ یافت | گَر نَتانی سویِ آن حافِظ شِتافت | |
۷۳۶ | دست را مَسْپار جُز در دستِ پیر | حَق شُدهست آن دستِ او را دستگیر | |
۷۳۷ | پیرِ عَقلَت کودکی خو کرده است | از جِوارِ نَفْس کَنْدَر پَرده است | |
۷۳۸ | عقلِ کامل را قَرین کُن با خِرَد | تا که باز آید خِرَد زان خویِ بَد | |
۷۳۹ | چون که دستِ خود به دستِ او نَهی | پَس زِ دستِ آکِلانْ بیرون جَهی | |
۷۴۰ | دستِ تو از اَهْلِ آن بَیْعت شود | که یَداللهْ فَوْقَ اَیْدیهِمْ بُوَد | |
۷۴۱ | چون بِدادی دستِ خود در دستِ پیر | پیرِ حِکْمَت که عَلیم است و خَطیر | |
۷۴۲ | کو نَبیّ وَقتِ خویش است ای مُرید | تا ازو نورِ نَبی آید پَدید | |
۷۴۳ | در حُدَیْبیّه شُدی حاضِر بدین | وان صَحابه یْ بَیْعتی را همقَرین | |
۷۴۴ | پَس زِ دَهْ یارِ مُبَّشر آمدی | هَمچو زَرّ دَهْدَهی خالِص شُدی | |
۷۴۵ | تا مَعیَّت راست آید زان که مَرد | با کسی جُفت است کو را دوست کرد | |
۷۴۶ | این جهان و آن جهان با او بُوَد | وین حَدیثِ اَحمَدِ خوشخو بُوَد | |
۷۴۷ | گفت اَلْمَرءُ مَعَ مَحْبوبِهِ | لا یُفَکُّ الْقَلْبُ مِنْ مَطْلوبِهِ | |
۷۴۸ | هر کجا دام است و دانه کَم نِشین | رو زَبونگیرا زبونگیران بِبین | |
۷۴۹ | ای زَبونگیرِ زَبونان این بِدان | دستْ هم بالایِ دست است ای جوان | |
۷۵۰ | تو زَبونیّ و زبونگیر ای عَجَب | هم تو صَیْد و صَیْدگیر اَنْدَر طَلَب | |
۷۵۱ | بَیْنَ اَیْدی خَلْفَهُم سَدًا مَباش | که نبینی خَصْم را وان خَصْمْ فاش | |
۷۵۲ | حِرْصِ صَیّادی زِ صَیْدی مُغْفِل است | دِلْبرییی میکُند او بیدل است | |
۷۵۳ | تو کَم از مُرغی مَباش اَنْدَر نَشید | بَیْنَ اَیْدی خَلْفَ عُصْفوری بِدید | |
۷۵۴ | چون به نَزدِ دانه آید پیش و پَس | چند گَردانَد سَر و رو آن نَفَس | |
۷۵۵ | کِی عَجَب پیش و پَسَم صَیّاد هست | تا کَشَم از بیمِ او زین لُقمه دست؟ | |
۷۵۶ | تو بِبین پَس قِصّهٔ فُجّار را | پیش بِنْگَر مرگِ یار و جار را | |
۷۵۷ | که هَلاکَت دادَشان بیآلَتی | او قَرینِ توست در هر حالَتی | |
۷۵۸ | حَقْ شِکَنجه کرد و گُرْز و دست نیست | پَس بِدان بیدستْ حَق داوَرْکُنیست | |
۷۵۹ | آن کِه میگفتی اگر حَق هست کو؟ | در شِکَنجه او مُقِر میشُد که هو | |
۷۶۰ | آن که میگفت این بَعید است و عَجیب | اشک میرانْد و هَمی گفت ای قَریب | |
۷۶۱ | چون فِرار از دامْ واجب دیده است | دامِ تو خود بر پَرَت چَفْسیده است | |
۷۶۲ | بَر کَنم من میخِ این مَنْحوس دام | از پِیِ کامی نباشم تَلْخکام | |
۷۶۳ | دَرخورِ عقلِ تو گفتم این جواب | فَهْم کُن وَزْ جست و جو رو بَر مَتاب | |
۷۶۴ | بِسْکُل این حَبْلی که حِرْص است و حَسَد | یاد کُن فی جیدِها حَبْلٌ مَسَد |
دیدگاه خود را ثبت کنید
آیا می خواهید به بحث بپیوندید؟در صورت تمایل از راهنمایی رایگان ما استفاده کنید!!