مثنوی مولانا – دفتر چهارم – بخش ۵۲ – قصهٔ رستن خروب در گوشهٔ مسجد اقصی و غمگین شدن سلیمان علیهالسلام از آن چون به سخن آمد با او و خاصیت و نام خود بگفت
۱۳۷۲ | پَس سُلیمان دید اَنْدَر گوشهیی | نوگیاهی رُسته هَمچون خوشهیی | |
۱۳۷۳ | دید بَس نادرْگیاهی سَبز و تَر | می رُبود آن سَبزی اَش نور از بَصَر | |
۱۳۷۴ | پَس سَلامَش کرد درحال آن حَشیش | او جَوابَش گفت و بِشْکُفت از خوشیش | |
۱۳۷۵ | گفت نامَت چیست؟ بَرگو بی دَهان | گفت خَرّوب است ای شاهِ جهان | |
۱۳۷۶ | گفت اَنْدَر تو چه خاصَّت بُوَد؟ | گفت من رُستَم مَکان ویران شود | |
۱۳۷۷ | من که خَرّوبم خَرابِ مَنْزِلَم | هادِمِ بُنیادِ این آب و گِلَم | |
۱۳۷۸ | پَس سُلِیمان آن زمان دانِست زود | که اَجَل آمد سَفَر خواهد نِمود | |
۱۳۷۹ | گفت تا من هستم این مَسجد یَقین | در خَلَل نایَد زِ آفاتِ زمین | |
۱۳۸۰ | تا که مِن باشم وجود من بُوَد | مسجدِاَقْصی مُخَلخَل کِی شود؟ | |
۱۳۸۱ | پَس که هَدْمِ مَسجدِ ما بیگُمان | نَبْوَد اِلّا بَعدِ مرگِ ما بِدان | |
۱۳۸۲ | مَسجد است آن دِل که جِسمَش ساجِد است | یارِ بَد خَرّوب هرجا مَسجد است | |
۱۳۸۳ | یارِ بَد چون رُست در تو مِهْرِ او | هین ازو بُگریزوکَم کُن گفت و گو | |
۱۳۸۴ | برکَن از بیخَش که گر سَر بَرزَنَد | مَر تورا و مسجِدَت را بَر کَنَد | |
۱۳۸۵ | عاشقا خرّوب تو آمد کژْی | هَمچو طِفلانْ سویِ کَژْ چون میغَژی؟ | |
۱۳۸۶ | خویشْ مُجرِمْ دان و مُجرم گو مَتَرس | تا نَدُزدَد از تو آن اُستادْ درس | |
۱۳۸۷ | چون بگویی جاهِلَم تَعلیم دِه | این چُنین اِنْصافْ از ناموس بِهْ | |
۱۳۸۸ | از پدر آموز ای روشن جَبین | ربَّنا گفت و ظَلَمْنا پیش از این | |
۱۳۸۹ | نه بهانه کرد و نه تَزویر ساخت | نه لِوای مَکْر و حیلَت بَرفَراخت | |
۱۳۹۰ | باز آن ابلیسْ بحث آغاز کرد | که بُدم من سُرخ رو کردیم زَرد | |
۱۳۹۱ | رَنگْ رَنگِ توست صَبّاغَم تویی | اَصْلِ جرُم و آفَت و داغَم تویی | |
۱۳۹۲ | هین بِخوان رَبِّ بِما آَغْوَیْتَنی | تا نَگَردی جَبْری و کَژکَم تَنی | |
۱۳۹۳ | بر درخت جَبر تا کی بَرجَهی؟ | اختیار خویش را یک سو نَهی؟ | |
۱۳۹۴ | هَمچو آن اِبْلیس و ذُرّیّات او | با خدا در جنگ و اِنْدَر گفت و گو | |
۱۳۹۵ | چون بُوَد اِکراه با چَندان خَوشی | که تو در عِصْیان هَمی دامَن کَشی؟ | |
۱۳۹۶ | آن چُنان خوش کس رَوَد در مُکْرَهی | کَس چُنان رَقصان دَوَد در گُمْرَهی؟ | |
۱۳۹۷ | بیست مُرده جنگ میکردی در آن | کِتْ هَمیدادند پَند آن دیگران | |
۱۳۹۸ | که صواب این است و راه این است و بَس | کِی زَنَد طَعْنه مرا جُز هیچ کَس؟ | |
۱۳۹۹ | کِی چُنین گوید کسی کو مُکْرَه است؟ | چون چُنین جَنگَد کسی کو بیرَه است؟ | |
۱۴۰۰ | هرچه نَفست خواست داری اختیار | هرچه عقلت خواست آری اِضْطِرار | |
۱۴۰۱ | داند او کو نیک بَخت و مَحْرَم است | زیرکی زِابْلیس و عشق از آدم است | |
۱۴۰۲ | زیرکی سبّاحی آمد در بِحار | کَم رَهَد غَرق است و او پایانِ کار | |
۱۴۰۳ | هِل سِباحَت را رَها کُن کِبْر و کین | نیست جَیحون نیست جو دریاست این | |
۱۴۰۴ | وان گَهان دریای ژَرفِ بی پَناه | دَر رُبایَد هفت دریا را چو کاه | |
۱۴۰۵ | عشق چون کَشتی بُوَد بهر خَواص | کَم بُوَد آفَت بُوَد اغْلَب خَلاص | |
۱۴۰۶ | زیرکی بِفروش و حیرانی بِخَر | زیرکی ظَنّ است و حیرانی نَظَر | |
۱۴۰۷ | عقل قُربان کن به پیش مصطفی | حَسْبی اللهْ گو که اللهْ اَم کَفی | |
۱۴۰۸ | هَمچو کَنعان سَر زِ کَشتی وا مَکَش | که غُرورَش داد نَفس زیرَکَش | |
۱۴۰۹ | که برآیم برسر کوه مشید | مِنَّت نوحم چرا باید کَشید؟ | |
۱۴۱۰ | چون رَمی از مِنَّتَش ای بیرَشَد | که خدا هم مِنَّتِ او می کَشَد؟ | |
۱۴۱۱ | چون نباشد مِنَّتَش بر جانِ ما | چون که شُکرو مِنَّتَش گوید خدا؟ | |
۱۴۱۲ | توچه دانی ای غَرارهیْ پُر حَسَد | مِنَّت او را خدا هم میکَشَد | |
۱۴۱۳ | کاشْکی او آشنا ناموختی | تا طَمَع در نوح و کَشتی دوختی | |
۱۴۱۴ | کاش چون طِفل از حِیَل جاهِل بُدی | تا چو طِفلان چَنگ در مادر زدی | |
۱۴۱۵ | یا به عِلمِ نَقل کم بودی مَلی | عِلْمِ وَحْیِ دل رُبودی از وَلی | |
۱۴۱۶ | با چُنین نوری چو پیش آری کتاب | جانِ وَحْی آسایِ تو آرَد عِتاب | |
۱۴۱۷ | چون تَیَمُّم با وجودِ آب دان | عِلْمِ نَقْلی با دَمِ قُطْبِ زمان | |
۱۴۱۸ | خویش اَبْلَه کُن تَبَع می رو سِپَس | رَستَگی زین اَبْلَهی یابیّ و بَس | |
۱۴۱۹ | اَکْثَر اَهلِ الْجَنَّةِ الْبُلْهْ ای پِسَر | بَهرِ این گفتهست سُلْطانُ الْبَشَر | |
۱۴۲۰ | زیرکی چون کِبْر و بادْانگیز توست | اَبْلَهی شو تا بِمانَد دل دُرُست | |
۱۴۲۱ | اَبْلَهی نه کو به مَسْخَرگی دو توست | اَبْلَهی کو والِه و حیرانِ توست | |
۱۴۲۲ | اَبْلَهانَند آن زنان دَست بُر | از کَف اَبْلَه وَز رُخِ یوسُف نُذُر | |
۱۴۲۳ | عقل را قربان کُن اَندَر عشقِ دوست | عقلها باری از آن سویَسْت کوست | |
۱۴۲۴ | عقلها آن سو فِرستاده عُقول | مانده این سو که نه مَعشوق است گول | |
۱۴۲۵ | زین سَر از حِیْرَت گَر این عَقْلَت رَوَد | هر سَر مویَت سَر و عَقلی شود | |
۱۴۲۶ | نیست آن سو رَنْجِ فِکْرَت بر دِماغ | که دِماغ و عقل رویَد دشت و باغ | |
۱۴۲۷ | سویِ دشت از دشت نکته بِشنوی | سویِ باغ آیی شود نَخْلَت رَوی | |
۱۴۲۸ | اَنْدَر این رَه تَرک کُن طاق و طُرُنْب | تا قَلاووزَت نَجُنْبَد تو مَجُنْب | |
۱۴۲۹ | هرکِه او بی سَر بِجُنْبَد دُم بُوَد | جِنْبِشَش چون جُنْبِش گَزْدُم بُوَد | |
۱۴۳۰ | کَژرو و شَبکور و زشت و زَهرناک | پیشه او خَستَنِ اَجْسامِ پاک | |
۱۴۳۱ | سَر بِکوب آن را که سِرَّش این بُوَد | خُلْق و خویِ مُسْتَمِرَّش این بُوَد | |
۱۴۳۲ | خود صَلاح اوست آن سَر کوفْتَن | تا رَهَد جانْ ریزهاَش زان شومْ تَن | |
۱۴۳۳ | واسِتان از دستِ دیوانه سِلاح | تا زِتو راضی شود عَدل و صَلاح | |
۱۴۳۴ | چون سِلاحَش هست و عَقلَش نه بِبَند | دَست او را وَرْنه آرَد صد گَزَنْد |
مراد از «خروب» ، یار نااهل و ناموافق است که سبب تباهی دل و ویرانی اندیشه می گردد. مصاحبت با مصاحب ناجنس،جز پلیدی و پلشتی چیزی به بار نمی آورد و حضرت حافظ می فرماید:« نخست موعظه پیر می فروش این است / که از مصاحب ناجنس احتراز کنید»