مثنوی مولانا - دفتر پنجم - بخش ۱۷۳ - دادنِ شاهْ گوهر را میانِ دیوان و مَجْمَع به دستِ وَزیر که این چند اَرْزَد‌؟ و مُبالغه کردنِ وزیر در قیمتِ او و فرمودنِ شاه او را که اکنون این را بِشْکَن و گفتنِ وَزیر که این را چون بِشْکَنَم اِلی آخِرِ الْقِصّه

0 دیدگاه ها
/
  4036 شاهْ روزی جانِبِ دیوانْ شِتافت جُمله اَر…

مثنوی مولانا - دفتر پنجم - بخش ۱۷۴ - رَسیدنِ گوهر از دست به دست آخِر دورْ به اَیاز و کیاسَتِ اَیاز و مُقَلِّد ناشُدنِ او ایشان را و مَغْرور ناشُدنِ او به گال و مال دادنِ شاه و خِلْعت‌ها و جامگی‌ها اَفْزون کردن و مَدْحِ عقلِ مُخْطبان کردن به مَکْر و اِمتِحان که کی رَوا باشد مُقَلِّد را مسلمان داشتن مُسلمان باشد امّا نادر باشد که مُقَلِّد از این اِمْتِحان‌ها به سَلامت بیرون آید که ثَباتِ بینایان ندارد اِلّا منْ عَصَمَهُ الله زیرا حق یکی‌ست و آن را ضِدّ بسیار غَلَط‌اَفْکن و مُشابه حَق مُقَلِّد چون آن ضِد را نَشْناسَد از آن رو حَق را نَشْناخته باشد اما حَق با آن ناشِناختِ او چو او را به عنایت نگاه دارد آن ناشِناخت او را زیان ندارد

0 دیدگاه ها
/
  ۴۰۵۵ ای اَیاز اکنون نگویی کین گُهَر چند می‌…

مثنوی مولانا - دفتر پنجم - بخش ۱۷۵ - تَشنیع زدنِ اُمَرا بر اَیاز که چرا شِکَستَش‌؟ و جواب دادنِ اَیاز ایشان را

0 دیدگاه ها
/
  ۴۰۷۷ گفت اَیاز ای مِهْتَرانِ نامْوَر اَمرِ شَهْ ب…

مثنوی مولانا - دفتر پنجم - بخش ۱۷۶ - قَصدِ شاه به کُشتنِ اُمَرا و شَفاعَت کردنِ اَیاز پیشِ تَختِ سُلْطان که ای شاهِ عالَم اَلْعَفْوُ اَوْلیٰ

0 دیدگاه ها
/
  ۴۰۹۰ پس اَیازِ مِهْراَفْزا بَر جَهید پیشِ تَخت…

مثنوی مولانا - دفتر پنجم - بخش ۱۷۷ - تَفسیرِ گفتنِ ساحِرانْ فرعون را در وَقتِ سیاست با او که لا ضَیْرَ اِنّا اِلیٰ رَبِّنا مُنْقَلِبون

0 دیدگاه ها
/
  ۴۱۲۲ نَعْرهٔ لا ضَیْر بِشْنید آسْمان چَرخ گویی شُد …

مثنوی مولانا - دفتر پنجم - بخش ۱۷۸ - مُجرم دانستنِ اَیاز خود را دَرین شَفاعت‌گَری و عُذْرِ این جُرمْ خواستن و در آن عُذْرگویی خود را مُجرم دانستن و این شِکَستگی از شِناختِ و عَظِمَتِ شاه خیزد که اَنَا اَعْلَمُکُم بِاللهِ وَ اَخْشاکُمْ لله و قالَ اللهُ تَعالی اِنَّما یَخشَی اللهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَما

1 دیدگاه
/
  ۴۱۵۵ من کِی آرَم رَحْمْ خِلْم آلود را رَهْ نِمایَم…

مقدمۀ دفتر ششم مثنوی مولانا

0 دیدگاه ها
/
  بسم الله الرحمن الرحیم مُجلّد ششم از دفترهای مثنوی و ب…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱ - تَمامَتِ کتابِ الْمُوَطَّدِ الْکَریم

2 دیدگاه ها
/
  1 ای حَیاتِ دلْ حُسامُ الدّین بَسی مَیْلْ می‌جوشَ…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۲ - سوالِ سایل از مُرغی که بر سَرِ رَبَضِ شهری نِشَسته باشد سَرِ او فاضِل‌تَراست و عزیزتَر و شَریف‌تَر و مُکَرَّم‌تَر یا دُمِ او و جواب دادنِ واعِظْ سایل را به قَدْرِ فَهْمِ او

0 دیدگاه ها
/
  129 واعِظی را گفت روزی سایلی کِی تو مِنْبَر را سَنی‌تَر…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۳ - نِکوهیدن ناموس‌های پوسیده را که مانِعِ ذوقِ ایمان و دَلیلِ ضَعْفِ صِدْق‌اَند و راه‌زَنِ صد هزار اَبْلَه چُنان که راه‌زَنِ آن مُخَنَّث شُده بودند گوسفندان و نمی‌یارِست گذشتن و پُرسیدنِ مُخَنَّث از چوپان که این گوسفندانِ تو مرا عَجَب گَزَند؟ گفت اگرمردی و در تو رَگِ مَردی هست همه فِدایِ تواَند و اگر مُخَنَّثی هر یکی تورا اَژدَرهاست مُخَنَّثی دیگر هست که چون گوسفندان را بیند در حالْ از راه باز گردد نَیارَد پُرسیدن تَرسَد که اگر بِپُرسَم گوسفندان در من اُفتَند و مرا بِگَزَند

0 دیدگاه ها
/
  183 ای ضیاءُ الْحَقْ حُسامُ‌الدّین بیا ای صِقالِ روح و سُلْ…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۴ - مُناجات و پَناه جُستن به حَق از فِتْنهٔ اختیار و از فِتنهٔ اَسْبابِ اختیار که سَماوات و اَرَضین از اِختیار و اَسْباب اختیار شکوهیدند و تَرسیدند و خِلْقَتِ آدمی مولَع افتاد بر طَلَبِ اختیارِ و اسباب اختیار خویش چُنان که بیمار باشد خود را اختیار کم بیند صِحَّت خواهد که سَبَبِ اختیارست تا اختیارش بَیَفْزایَد و مَنْصِب خواهد تا اختیارش بِیَفْزاید و مُهْبَطِ قَهْرِ حَق در اُمَمِ ماضیه فَرطِ اختیار و اَسْبابِ اختیار بوده است هرگز فرعونِ بی‌نَوا کَس ندیده است

1 دیدگاه
/
  210 اَوَّلم این جَزْر و مَد از تو رَسید وَر…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۵ - حِکایَت غُلام هِنْدو که به خداوندزادهٔ خود پنهان هوای آورده بود چون دختر را با مِهْتَر زاده‌یی عَقد کردند غُلامْ خَبَر یافت رَنْجور شُد و می‌گُداخت و هیچ طَبیبِ عِلَّتِ او را دَر نمی‌یافت و او را زَهْرهٔ گفتن نه

0 دیدگاه ها
/
  249 خواجه‌یی را بود هِنْدو بَنده‌یی پَروَری…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۶ - صَبر فرمودنِ خواجهْ مادرِ دختر را که غُلام را زَجْر مَکُن من او را بی‌زَجْر ازین طَمَع باز آوَرَم که نه سیخ سوزد نه کبابْ خامْ مانَد

0 دیدگاه ها
/
  284 گفت خواجه صَبر کُن با او بِگو که ازو بُب…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۷ - در بَیان آن که این غُرور تنها آن هِنْدو را نبود بلک هر آدمی‌یی به چُنین غرور مُبْتَلاست در هر مَرحله‌یی اِلّا مَنْ عَصَمَ اللهُ

0 دیدگاه ها
/
  322 چون بِپیوستی بدان ای زینهار چند نالی در نَدامَت زارْ زار …

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸ - در عُمومِ تاویلِ این آیَت که کُلَّما اَوْقَدوا نارٌاً لِلْحَرْبِ

0 دیدگاه ها
/
  356 کُلَّما هُمْ اَوْقَدوا نارَ الْوَغی اَط…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹ - قِصّه‌یی هم در تَقْریرِ این

1 دیدگاه
/
  360 شَرْفه‌یی بِشْنید در شب مُعْتَمد برگرفت آ…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰ - وا نِمودنِ پادشاه به اُمَرا و مُتِعَصّبان در راهِ اَیازْ سَبَبِ فَضیلت و مَرتَبَت و قُربَت و جامگیِ او بریشانْ بر وَجْهی که ایشان را حُجَّت و اعتراض نَمانْد

0 دیدگاه ها
/
  388 چون امیران از حَسَد جوشان شُدند عاقِبَت بر …

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۱ - مُدافعهٔ اُمَرا آن حُجَّت را به شُبْههٔ جَبْریانه و جواب دادنِ شاهْ ایشان را

0 دیدگاه ها
/
  404 پس بِگُفتند آن امیران کین فَنی‌ست از عِنایَ…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۲ - حِکایَت آن صَیّادی که خویشتن در گیاه پیچیده بود و دَستهٔ گُل و لاله را کُلَه‌وار به سَر فُرو کَشیده تا مُرغانْ او را گیاه پِنْدارند و آن مُرغ زیرک بویْ بُرد اندکی که این آدمی‌ست که بَرین شکلْ گیاه ندیدم امّا همْ تمامْ بوی نَبُرد به اَفْسون او مَغْرور شُد زیرا در اِدْراکِ اَوَّل قاطِعی نداشت در اِدْراک مَکْرِ دوم قاطِعی داشت و هُوَ الْحِرْصُ وَ الطَّمَعُ لا سِیَّما عِنْدَ فَرْطِ الْحاجَةِ وَ الْفَقْرِ قالَ النَّبیُّ صَلَی اللهُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ کادَ الْفَقْرُ اَنْ یَکونَ کُفراً

0 دیدگاه ها
/
  438 رَفت مُرغی در میانِ مَرغْزار بود آن جا دامْ از بَهْرِ شکار …

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۳ - حِکایَتِ آن شخص که دُزدانْ قوچ او را بِدُزدیدَند و بر آن قَناعَت نکرد به حیله جامه‌هاش را هم دُزدیدند

1 دیدگاه
/
  470 آن یکی قُچ داشت از پَسْ می‌کَشید دُزدْ…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۴ - مُناظرهٔ مُرغ با صَیّاد در تَرَهُّب و در معنیِ تَرَهُّبی که مُصْطَفی عَلَیْهِ‌السَّلام نَهی کرد از آن اُمَّتِ خود را که لا رَهْبانیَّةَ فِی الاِسْلام

1 دیدگاه
/
  481 مُرغ گُفتش خواجه در خَلْوَت مَایست دینِ اَحمَد …

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۵ - حِکایَتِ پاسْبان که خاموش کرد تا دُزدانْ رَخْتِ تاجِران بُردند به کُلّی بعد از آن هَیْهای و پاسْبانی می‌کرد

0 دیدگاه ها
/
  545 پاسْبانی خُفت و دُزد اَسْباب بُرد رَخْت‌ها را زیر…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۶ - حَواله کردنِ مُرغْ گرفتاریِ خود را در دامْ به فِعْل و مَکْر و زَرْقِ زاهِد و جوابِ زاهِد مُرغ را

1 دیدگاه
/
  560 گفت آن مُرغ این سِزایِ او بُوَد که فُسونِ …

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۷ - حِکایَت آن عاشق که شب بیامَد بر امیدِ وَعدهٔ معشوق بِدان وُثاقی که اِشارَت کرده بود و بعضی از شبْ مُنْتَظِر مانْد و خوابَش بِرُبود معشوق آمد بَهْرِ اِنْجازِ وَعده او را خُفته یافت جیبَش پُرِ جَوْز کرد و او را خُفته گُذاشت و بازگشت

0 دیدگاه ها
/
  596 عاشقی بوده‌ست در اَیّام پیش پاسْبانِ عَهد…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۸ - اِسْتِدعایِ امیرِ تُرکِ مَخْمورْ مُطْرب را به وَقتِ صَبوح و تَفْسیرِ این حَدیث که اِنَّ لِله تَعالی شَرابًا اَعَدَّهُ لاَوْلیائِهِ اِذا شَرِبوا سَکِروا و اِذا سَکِروا طابوا اِلی آخِرِ الْحَدیث میْ در خُمِ اَسْرار بِدان می‌جوشَد تا هر کِه مُجَرّد است از آن می نوشَد قال اللهُ تَعالی اِنَّ الاَبْرارَ یَشْرَبونَ این مِیْ که تو می‌خوری حَرام است ما مِیْ نَخوریم جُز حَلالی جَهْد کُن تا زِ نیستْ هست شَوی وَزْ شرابِ خدایْ مَست شَوی

0 دیدگاه ها
/
  646 اَعْجَمی تُرکی سَحَر آگاه شُد وَزْ خُمارِ خَ…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۹ - دَر آمدنِ ضَریر در خانهٔ مُصْطَفی عَلَیْه‌السَّلام و گُریختنِ عایشه رَضِیَ اللهُ عَنْها از پیشِ ضَریر و گفتنِ رَسول عَلَیْهِ‌السَّلام کی چه می‌گُریزی او تورا نمی‌بیند و جواب دادنِ عایشه رَضِیَ اللهُ عَنْها رسول را صَلَی اللهُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ

0 دیدگاه ها
/
  673 اَنْدَر آمد پیشِ پیغامبر ضَریر کِی نَوابَخ…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۲۰ - اِمْتِحان کردنِ مُصْطَفی عَلَیْهِ‌السَّلام عایشه را رَضِیَ اللهُ عَنْها که چه پنهان می‌شوی؟ پنهان مَشو که اَعْمی تورا نمی‌بیند تا پَدید آیَد که عایشه رَضِیَ اللهُ عَنْها از ضَمیرِ مُصْطَفی عَلَیْهِ السَّلام واقِف هست یا خود مُقَلِّد گفتِ ظاهِراست

0 دیدگاه ها
/
  689 گفت پیغامبر برایِ اِمْتِحان او نمی‌بیند تورا کَم شو نَها…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۲۱ - حِکایَت آن مُطْرب که در بَزْمِ امیرِ تُرکْ این غَزَل آغاز کرد گُلی یا سوسَنی یا سَرو یا ماهی؟ نمی‌دانم ازین آشُفتهٔ بی‌دلْ چه می‌خواهی؟ نمی‌دانم و بانگ بَر زَدنِ تُرک که آن بگو که می‌دانی و جوابِ مُطْربْ امیر را

0 دیدگاه ها
/
  706 مُطْرب آغازید پیشِ تُرکِ مَست در حِجابِ نَ…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۲۲ - تَفْسیرِ قَوْلُهُ عَلَیْه‌ِالسَّلام موتوا قَبْلَ اَنْ تَموتوا بِمیر ای دوست پیش از مرگ اگر می زندگی خواهی که اِدْریس از چُنین مُردن بهشتی گشت پیش از ما

4 دیدگاه ها
/
  726 جانْ بَسی کَندیّ و اَنْدَر پرده‌یی زان که مُر…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۲۳ - تَشْبیهِ مُغَفلَّی که عُمر ضایِع کُند و وَقتِ مرگْ در آن تَنگاتَنگْ توبه و اِسْتِغْفار کردن گیرد به تَعْزیت داشتنِ شیعهٔ اَهْلِ حَلَب هر سالی در اَیّام عاشورا به دَروازهٔ اَنْطاکیّه و رسیدنِ غریبِ شاعر از سَفَر و پُرسیدن که این غَریوْ چه تَعْزیه است؟

1 دیدگاه
/
  780 روزِ عاشورا همه اَهْلِ حَلَب بابِ اِنْ…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۲۴ - نُکته گفتنِ آن شاعر جَهَتِ طَعْنِ شیعه حَلَب

2 دیدگاه ها
/
  796 گفت آری لیکْ کو دورِ یَزید؟ کی بُده‌ست این غَم؟ چه دیر…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۲۵ - تَمْثیل مَردِ حَریصِ نابینَنده رَزّاقیِّ حَق را و خَزایِنِ و رَحمَتِ او را به موری که در خَرمَنگاهِ بزرگ با دانهٔ گندم می‌کوشَد و می‌جوشَد و می‌لَرْزَد و به تَعْجیل می‌کَشَد و سِعَتِ آن خَرمَن را نمی‌بیند

0 دیدگاه ها
/
  809 مورْ بر دانه بِدان لَرْزان شود که زِ خَرمَن‌ه…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۲۶ - داستانِ آن شخص که بر دَرِ سَرایی نیمْ‌شب سَحوری می‌زَد همسایه او را گفت که آخِر نیمْ‌شب است سَحَر نیست و دیگر آن که دَرین سَرای کسی نیست بَهْرِ کِه می‌زنی؟ و جواب گفتنِ مُطْربْ او را

0 دیدگاه ها
/
  849 آن یکی می‌زَد سَحوری بر دَری دَرگَهی بود…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۲۷ - قِصّهٔ اَحَد اَحَد گفتنِ بِلالْ در حَرِّ حِجاز از مَحَبَّتِ مُصْطَفی عَلَیْهِ‌السَّلام در آن چاشْتگاه‌ها کی خواجه‌اَش از تَعَصُّب جُهودی به شاخِ خارَش می‌زد پیشِ آفتابِ حِجاز و از زَخمْ خون از تَنِ بِلال بَرمی‌جوشید ازو اَحَد اَحَد می‌جَست بی‌قَصْدِ او چُنان که از دَردمَندانِ دیگر ناله جَهَد بی‌قَصْد زیرا که از دَردِ عشقْ مُمْتَلی بود اِهْتِمام دَفْعِ دَردِ خار را مَدْخَل نبود هَمچون سُحرهٔ فرعون و جِرجیس و غیرُهُمْ لایُعَدُّ و لا یُحْصی

0 دیدگاه ها
/
  891 تَنْ فِدایِ خار می‌کرد آن بِلال خواجه‌ا…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۲۸ - باز گردانیدنِ صِدّیق رَضِیَ الله عَنْهُ واقِعهٔ بِلال را رَضِیَ اللهُ عَنْهُ و ظُلْمِ جُهودان را بر وِیْ و اَحَد اَحَد گفتنِ او و اَفْزون شُدن کینهٔ جُهودان و قِصّه کردنِ آن قَضیّه پیش مُصْطَفی عَلَیْهِ‌السَّلام و مَشورت در خَریدِن او

0 دیدگاه ها
/
  956 بَعد از آن صِدّیق پیشِ مُصْطَفی گفت حالِ آن بِلالِ با وَفا …

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۲۹ - وَصیَّت کردنِ مُصْطَفی عَلَیْهِ‌السَّلام صِدّیق را رَضِیَ اللهُ عَنْهُ که چون بِلال را مُشتری می‌شوی هر آینه ایشان از سِتیز بر خواهند در بَها فُزود و بَهایِ او را خواهند فزودن مرا دَرین فَضیلَت شَریکِ خود کُن وکیلِ من باش و نیمْ بَها از من بِسِتان

0 دیدگاه ها
/
  992 مُصْطَفی گُفتَش که اِقْبال‌جو اَنْدَرین من می‌شَوَم اَنْبازِ تو 993 ت…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۳۰ - خندیدنِ جُهود و پِنْداشتن کی صِدّیق مَغْبون است دَرین عَقد

0 دیدگاه ها
/
  1037 قَهقَهه زد آن جُهودِ سَنگْ‌ْدل از سَرِ اَفْسوس و طَنْز و غِشّ …

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۳۱ - مُعاتَبَهٔ مُصْطَفی عَلَیْهِ‌السَّلام با صِدّیق رَضِیَ اللهُ عَنْهُ که تو را وَصیَّت کردم که به شرکتِ من بِخَر تو چرا بَهرِ خود تنها خَریدی؟ و عُذرِ او

0 دیدگاه ها
/
  1078 گفت ای صِدّیق آخر گُفتَمَت که مرا اَنْباز کُن در مَکْ…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۳۲ - قِصّهٔ هِلال که بَندهٔ مُخْلِص بود خدای را صاحِب بَصیرت بی‌تَقْلید پنهان شُده در بَندگیِ مَخْلوقانْ جَهَتِ مَصْلَحَت نه از عَجْز چُنان که لُقمان و یوسُف از رویِ ظاهر و غیرِ ایشان بَندهٔ سایِس بود امیری را و آن امیرْ مُسلمان بود امّا چَشم بَسته داند اَعْمی که مادری دارد لیکْ چونی به وَهْم دَر نارَد اگر با این دانشْ تَعْظیم این مادر کُند ممکن بُوَد که از عَمی خَلاص یابد که اِذا اَرادَ اللهُ بِعَبْدٍ خَیْرًا فَتَحَ عَیْنَیْ قَلْبِهِ لِیُبَصِرَهُ بِهِمَا الْغَیْبَ این راه زِ زندگیِّ دل حاصِل کُن کین زندگیِ تَنْ صِفَتِ حیوان است

0 دیدگاه ها
/
  1114 چون شَنیدی بعضی اَوْصافِ بِلال بِشْنو اکنو…

مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۳۳ - حِکایَت در تَقْریرِ همین سُخَن

0 دیدگاه ها
/
  1121 آن یکی اَسبی طَلَب کرد از امیر گفت رو…