مثنوی مولانا – دفتر چهارم – بخش ۱۳۹ – نِمودنِ جِبْرئیل عَلَیْهِ السَّلام خود را به مُصْطَفی صَلَی اللهُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ به صورتِ خویش و از هفتصد پَرِ او چون یک پَر ظاهِر شُد اُفُق را بِگِرفت و آفتابْ مَحْجوب شُد با همه شُعاعَش
| ۳۷۵۴ | مُصْطَفی می‌گفت پیشِ جِبْرَئیل | که چُنان که صورتِ توست ای خَلیل | |
| ۳۷۵۵ | مَر مرا بِنْما تو مَحْسوس آشکار | تا بِبینَم مَر تورا نَظّاره‌وار | |
| ۳۷۵۶ | گفت نَتْوانیّ و طاقَتْ نَبْوَدَت | حِسْ ضَعیف است و تُنُک سخت آیَدَت | |
| ۳۷۵۷ | گفت بِنْما تا بِبینَد این جَسَد | تا چد حَدْ حِس نازک است و بی‌مَدَد | |
| ۳۷۵۸ | آدمی را هست حِسِّ تَنْ سَقیم | لیکْ در باطِنْ یکی خُلْقی عَظیم | |
| ۳۷۵۹ | بر مِثالِ سنگ و آهن این تَنِه | لیکْ هست او در صِفَت آتش‌زَنِه | |
| ۳۷۶۰ | سنگ وآهن مَوْلِدِ ایجادِ نار | زادْ آتَش بر دو والِدْ قَهْربار | |
| ۳۷۶۱ | باز آتش دَست کارِ وَصْفِ تَن | هست قاهِر بر تَنْ او و شُعْله‌زَن | |
| ۳۷۶۲ | باز در تَنْ شُعْله ابراهیم‌وار | که ازو مَقْهور گردد بُرجِ نار | |
| ۳۷۶۳ | لاجَرَم گفت آن رَسولِ ذو فُنون | رَمْزِ نَحْنُ الاخِرونَ السّابقون | |
| ۳۷۶۴ | ظاهِرِ این دو به سِنْدانی زَبون | در صِفَت از کانِ آهن‌ها فُزون | |
| ۳۷۶۵ | پَس به صورتْ آدمی فَرعِ جهان | وَزْ صِفَتْ اَهْلِ جهان این را بِدان | |
| ۳۷۶۶ | ظاهِرَش را پَشه‌یی آرَد به چَرخ | باطِنَش باشد مُحیطِ هفتْ چَرخ | |
| ۳۷۶۷ | چون که کرد اِلْحاح بِنْمود اندکی | هَیْبَتی که کُهْ شود زومُنْدَکی | |
| ۳۷۶۸ | شَهْپری بِگْرفته شرق و غَرب را | از مَهابَت گشت بی‌هُش مُصْطَفی | |
| ۳۷۶۹ | چون زِ بیم و تَرسْ بی‌هوشَش بِدید | جِبْرَئیل آمد در آغوشَش کَشید | |
| ۳۷۷۰ | آن مَهابَت قِسْمَتِ بیگانگان | وین تَجَمُّش دوستان را رایِگان | |
| ۳۷۷۱ | هست شاهان را زمانِ بر نِشَست | هَوْلِ سَرهَنگان و صارِم‌ها به دست | |
| ۳۷۷۲ | دور باش و نیزه و شمشیرها | که بِلَرزَند از مَهابَت شیرها | |
| ۳۷۷۳ | بانگِ چاووشان و آن چوگان‌ها | که شود سُست از نِهیبَش جان‌ها | |
| ۳۷۷۴ | این برایِ خاص وعام رَهْ‌گُذَر | که کُنَدْشان از شَهَنْشاهی خَبَر | |
| ۳۷۷۵ | از برایِ عام باشد این شِکوه | تا کُلاهِ کِبْر نَنْهند آن گروه | |
| ۳۷۷۶ | تا من و ماهایِ ایشان بِشْکَند | نَفْسِ خودبین فِتْنه و شَر کَم کُند | |
| ۳۷۷۷ | شهر ازان ایمِن شود کآن شَهریار | دارد اَنْدَر قَهْر زَخْم و گیر و دار | |
| ۳۷۷۸ | پَس بِمیرَد آن هَوَس‌ها در نُفوس | هَیْبَتِ شَهْ مانِع آید زان نُحوس | |
| ۳۷۷۹ | باز چون آید به سویِ بَزمِ خاص | کِی بُوَد آن جا مَهابَت یا قِصاص؟ | |
| ۳۷۸۰ | حِلْم در حِلْم است و رَحمَت‌ها به جوش | نَشْنَوی از غیرِ چَنگ و ناخُروش | |
| ۳۷۸۱ | طَبْل و کوسِ هَوْل باشد وَقتِ جنگ | وَقتِ عِشْرت با خواصْ آوازِ چَنگ | |
| ۳۷۸۲ | هست دیوانِ مُحاسِب عام را | وان پَری رویانْ حَریفِ جام را | |
| ۳۷۸۳ | آن زِرِه وآن خود مَر چالیش راست | وین حَریر و رود مَر تَعْریش راست | |
| ۳۷۸۴ | این سُخَن پایان ندارد ای جواد | خَتْم کُن وَاللهُ اَعْلَمْ بِالرَّشاد | |
| ۳۷۸۵ | اَنْدَر اَحمَد آن حِسی کو غارِب است | خُفته این دم زیرِ خاکِ یَثْرِب است | |
| ۳۷۸۶ | وان عَظیمُ الْخُلْقِ او کآن صَفْدَراست | بی‌تَغَیُّر مَقْعَدِ صِدْق اَنْدَراست | |
| ۳۷۸۷ | جایِ تَغییراتْ اَوْصافِ تَن است | روحِ باقی آفتابی روشن است | |
| ۳۷۸۸ | بی زِ تَغییری که لا شَرقیَّةٌ | بی زِ تَبدیلی که لا غَربیَّةٌ | |
| ۳۷۸۹ | آفتاب از ذَرّه کِی مَدْهوش شُد؟ | شمعْ از پروانه کِی بی‌هوش شُد؟ | |
| ۳۷۹۰ | جِسمِ اَحمَد را تَعَلُّق بُد بِدان | این تَغَیُّر آنِ تَنْ باشد بِدان | |
| ۳۷۹۱ | هَمچو رَنْجوریّ و هَمچون خواب و دَرد | جان ازین اَوْصاف باشد پاک و فَرد | |
| ۳۷۹۲ | خود نَتوانَم وَرْ بگویم وَصْفِ جان | زَلْزَله اُفْتَد درین کَوْن و مکان | |
| ۳۷۹۳ | روبَهَش گَر یک دَمی آشفته بود | شیرِ جانْ مانا که آن دَم خُفته بود | |
| ۳۷۹۴ | خُفته بود آن شیرْ کَزْ خواب است پاک | اینْت شیر نَرمْسارِ سَهْمناک | |
| ۳۷۹۵ | خُفته سازد شیرْ خود را آن چُنان | که تَمامَش مُرده دانَند این سگان | |
| ۳۷۹۶ | وَرْنه در عالَم کِه را زُهْره بُدی | که رُبودی از ضَعیفی تُرْبُدی؟ | |
| ۳۷۹۷ | کَفِّ اَحمَد زان نَظَر مَخْدوش گشت | بَحْرِ او از مِهْر کَفْ پُرجوش گشت | |
| ۳۷۹۸ | مَهْ همه کَفَّ‌ست مُعْطی نورْپاش | ماه را گَر کَف نباشد گو مَباش | |
| ۳۷۹۹ | اَحمَد اَرْ بُگْشایَد آن پَرِّ جَلیل | تا اَبَد بی‌هوش مانَد جِبْرَئیل | |
| ۳۸۰۰ | چون گُذشت اَحمَد زِ سِدْرِه وْ مِرْصَدَش | وَزْ مَقامِ جِبْرَئیل و از حَدَش | |
| ۳۸۰۱ | گفت او را هین بِپَر اَنْدَر پی‌اَم | گفت رو رو من حَریفِ تو نی‌اَم | |
| ۳۸۰۲ | باز گفت او را بیا ای پَرده‌سوَزْ | من به اوجِ خود نَرَفتَسْتَم هنوز | |
| ۳۸۰۳ | گفت بیرون زین حَد ای خوش‌فَرِّ من | گَر زَنَم پَرّی بِسوزَد پَرِّ من | |
| ۳۸۰۴ | حیرت اَنْدَر حیرت آمد این قِصَص | بی‌هُشیِّ خاصِگان اَنْدَر اَخَص | |
| ۳۸۰۵ | بی‌هُشی‌ها جُمله این جا بازی است | چند جان داری؟ که جانْ پَردازی است | |
| ۳۸۰۶ | جِبْرَئیلا گَر شَریفیّ و عَزیز | تو نه‌یی پَروانه و نه شمع نیز | |
| ۳۸۰۷ | شمعْ چون دَعوت کُند وَقتِ فُروز | جانِ پَروانه نَپَرهیزَد زِ سوز | |
| ۳۸۰۸ | این حَدیثِ مُنْقَلِب را گور کُن | شیر را بَرعَکس صَیْدِ گور کُن | |
| ۳۸۰۹ | بَند کُن مَشکِ سُخَن‌شاشیْت را | وا مَکُن اَنْبانِ قُلْماشیْت را | |
| ۳۸۱۰ | آن کِه بَر نَگْذشت اَجْزاش از زمین | پیشِ او مَعْکوس و قُلْماشیْست این | |
| ۳۸۱۱ | لا تُخالِفْهُم حَبیبی دارِهِمْ | یا غَریبًا نازِلاً فی دارِهِمْ | |
| ۳۸۱۲ | اَعْطِ ما شاءوا وَراموا وَارْضِهِمْ | یا ظَعینًا ساکِنًا فی‌اَرْضِهِم | |
| ۳۸۱۳ | تا رَسیدن در شَهْ و در نازِ خوش | رازیا با مَرْغَزی می‌ساز خویش | |
| ۳۸۱۴ | موسیا در پیشِ فرعونِ زَمَن | نَرم باید گفت قَوْلًا لَیِّنّا | |
| ۳۸۱۵ | آب اگر در روغنِ جوشان کُنی | دیگْدان و دیگ را ویران کُنی | |
| ۳۸۱۶ | نَرمْ گو لیکِن مگو غیرِ صَواب | وَسْوَسه مَفْروش در لینُ الْخِطاب | |
| ۳۸۱۷ | وَقتِ عصر آمد سُخَن کوتاه کُن | ای کِه عَصْرَت عصر را آگاه کُن | |
| ۳۸۱۸ | گو تو مَر گِلْ خواره را که قند بِهْ | نَرمیِ فاسِد مَکُن طینَش مَدِه | |
| ۳۸۱۹ | نُطْقِ جان را روضهٔ جانی سْتی | گَر زِ حَرف و صوتْ مُسْتَغنی سْتی | |
| ۳۸۲۰ | این سَرِ خَر در میانِ قَندْ زار | ای بَسا کَس را که بِنْهادست خار | |
| ۳۸۲۱ | ظَنْ بِبُرد از دورْ کآن آن است و بَس | چون قُچِ مَغْلوب وا می‌رفت پَس | |
| ۳۸۲۲ | صورتِ حَرف آن سَرِ خَر دان یَقین | در رَزِ مَعنیّ و فردوسِ بَرین | |
| ۳۸۲۳ | ای ضیاءُ الْحَقْ حُسامُ الدّین دَر آر | این سَرِ خَر را در آن بِطّیخْ زار | |
| ۳۸۲۴ | تا سَرِ خَر چون بِمُرد از مَسْلَخه | نَشوِ دیگر بَخْشَدَش آن مَطْبَخه | |
| ۳۸۲۵ | هین زِ ما صورت‌گَریّ و جانْ زِ تو | نه غَلَط هم این خود و هم آن زِ تو | |
| ۳۸۲۶ | بَر فَلَک محمودی ای خورشیدِ فاش | بر زمین هم تا اَبَدْ مَحمود باش | |
| ۳۸۲۷ | تا زمینی با سَماییِّ بُلند | یک‌دل و یک‌قِبْله و یک‌خو شوند | |
| ۳۸۲۸ | تَفْرَقه بَرخیزد و شِرک و دُوی | وَحْدَت است اَنْدَر وجودِ مَعْنوی | |
| ۳۸۲۹ | چون شِناسَد جانِ منْ جان تو را | یاد آرَنْد اِتّحادِ ماجَری | |
| ۳۸۳۰ | موسی و هارون شوند اَنْدَر زمین | مُخْتَلِط خوش هَمچو شیر و اَنْگَبین | |
| ۳۸۳۱ | چون شِناسَد اندک و مُنْکِر شود | مُنْکری‌اَش پَردهٔ ساتِر شود | |
| ۳۸۳۲ | پَس شِناسایی بِگَردانید رو | خشم کرد آن مَهْ زِ ناشُکریّ او | |
| ۳۸۳۳ | زین سَبَب جانِ نَبی را جانِ بَد | ناشِناسا گشت و پُشتِ پایْ زَد | |
| ۳۸۳۴ | این همه خوانْدی فرو خوان لَمْ یَکُنْ | تا بِدانی لَجِّ این گَبْرِ کُهُن | |
| ۳۸۳۵ | پیش ازان که نَقْشِ اَحمَد فَر نِمود | نَعْتِ او هر گَبْر را تَعْویذ بود | |
| ۳۸۳۶ | کین چُنین کَس هست تا آید پَدید | از خیالِ روشْ دِلْشان می‌طَپید | |
| ۳۸۳۷ | سَجده می‌کردند کِی رَبِّ بَشر | در عِیانْ آریشْ هر چه زودتَر | |
| ۳۸۳۸ | تا به نامِ اَحمَد از یَسْتَفْتِحون | یاغیانْشان می‌شُدَندی سَرنِگون | |
| ۳۸۳۹ | هر کجا حَرْبِ مَهولی آمدی | غَوْثَشان کَرّاری اَحْمَد بُدی | |
| ۳۸۴۰ | هر کجا بیماریِ مُزمِن بُدی | یادِ اوشان دارویِ شافی شُدی | |
| ۳۸۴۱ | نَقْشِ او می‌گشت اَنْدَر راهَشان | در دل و در گوش و در اَفْواهَشان | |
| ۳۸۴۲ | نَقْشِ او را کِی بِیابَد هر شَعال؟ | بلکه فَرعِ نَقْشِ او یعنی خیال | |
| ۳۸۴۳ | نَقْشِ او بر رویِ دیوار اَرْفُتَد | از دلِ دیوارْ خونِ دلْ چَکَد | |
| ۳۸۴۴ | آن چُنان فَرُّخ بُوَد نَقشَش بَرو | که رَهَد در حالْ دیوار از دو رو | |
| ۳۸۴۵ | گشته با یک‌رویی اَهْلِ صَفا | آن دورویی عَیْب مَر دیوار را | |
| ۳۸۴۶ | این همه تَعْظیم و تَفْخیم و وَداد | چون بِدیدَنْدَش به صورت بُرد باد | |
| ۳۸۴۷ | قَلْب آتش دید و در دَمْ شُد سیاه | قَلْب را در قَلْب کِی بوده‌ست راه؟ | |
| ۳۸۴۸ | قَلْب می‌زَد لافِ اَشْواقِ مِحَک | تا مُریدان را دَراَنْدازد به شک | |
| ۳۸۴۹ | اُفْتَد اَنْدَر دامِ مَکْرَش ناکَسی | این گُمان سَر بَر زَنَد از هر خَسی | |
| ۳۸۵۰ | کین اگر نه نَقْدِ پاکیزه بُدی | کِی به سنگِ اِمْتِحانْ راغِب شُدی؟ | |
| ۳۸۵۱ | او مِحَک می‌خواهد امّا آن چُنان | که نگردد قَلْبیِ او زان عِیان | |
| ۳۸۵۲ | آن مِحَک که او نَهان دارد صِفَت | نی مِحَک باشد نه نورِ مَعْرِفَت | |
| ۳۸۵۳ | آیِنه کو عَیْبِ رو دارد نَهان | از برایِ خاطِرِ هر قَلْتَبان | |
| ۳۸۵۴ | آیِنه نَبْوَد مُنافِق باشد او | این چُنین آیینه تا توانی مَجو |
دیدگاه خود را ثبت کنید
آیا می خواهید به بحث بپیوندید؟در صورت تمایل از راهنمایی رایگان ما استفاده کنید!!