مثنوی مولانا – دفتر دوّم – بخش ۳۱ – ظاهر شُدنِ فَضْل و زیرکیِ لُقمان پیشِ اِمْتِحان کُنندگان
۱۵۱۳ | هر طَعامی کآوَریدَنْدَی به وِیْ | کَسْ سویِ لُقمان فرستادی زِ پِیْ | |
۱۵۱۴ | تا که لُقمان دستْ سویِ آن بَرَد | قاصِدا، تا خواجه پَسْخوردهش خَورَد | |
۱۵۱۵ | سُؤْرِ او خورْدیّ و شور اَنْگیختی | هر طَعامی کو نَخوردی ریختی | |
۱۵۱۶ | وَرْ بِخوردی بیدل و بیاِشْتِها | این بُوَد پیوندیِ بیاِنْتِها | |
۱۵۱۷ | خَربُزه آورده بودند اَرْمَغان | گفت رو فرزند، لُقمان را بِخوان | |
۱۵۱۸ | چون بُرید و داد او را یک بُرین | هَمچو شِکَّر خوردَش و چون اَنْگَبین | |
۱۵۱۹ | از خوشی که خورْد، داد او را دُوُم | تا رَسید آن کَرچها تا هِفْدَهُم | |
۱۵۲۰ | مانْد کَرچی، گفت این را من خَورَم | تا چه شیرینْ خَربُزه است این بِنْگَرم | |
۱۵۲۱ | او چُنین خوش میخورَد کَزْ ذوقِ او | طَبْعها شُد مُشْتَهیّ و لُقمهجو | |
۱۵۲۲ | چون بِخورْد، از تَلْخیاَش آتش فُروخت | هم زبان کرد آبِله، هم حَلْق سوخت | |
۱۵۲۳ | ساعتی بیخود شُد از تَلْخیِّ آن | بَعد ازان گُفتَش که ای جان و جهان | |
۱۵۲۴ | نوش چون کردی تو چندین زَهر را؟ | لُطْف چون اِنْگاشتی این قَهْر را؟ | |
۱۵۲۵ | این چه صَبر است؟ این صَبوری ازچه روست؟ | یا مگر پیشِ تو این جانَت عَدوست؟ | |
۱۵۲۶ | چون نَیاوَرْدی به حیلَت حُجَّتی | که مرا عُذریست، بَس کُن ساعتی؟ | |
۱۵۲۷ | گفت من از دستِ نِعْمَتبَخشِ تو | خوردهام چندان که از شَرمَم دوتو | |
۱۵۲۸ | شَرمَم آمد که یکی تَلْخ از کَفَت | من نَنوشَم، ای تو صاحِبمَعرِفَت | |
۱۵۲۹ | چون همه اَجْزامْ از اِنْعامِ تو | رُستهاند و غَرقِ دانه وْ دامِ تو | |
۱۵۳۰ | گَر زِ یک تَلْخی کُنم فریاد و داد | خاکْ صد رَهْ بر سَرِ اَجْزام باد | |
۱۵۳۱ | لَذَّتِ دستِ شِکَربَخشَت بِه داشت | اَنْدرین بِطّیخ تَلْخی کِی گذاشت؟ | |
۱۵۳۲ | از مَحَبَّت تَلْخها شیرین شود | از مَحَبَّت مِسّها زَرّین شود | |
۱۵۳۳ | از مَحَبَّت دُردها صافی شود | از مَحَبَّت دَردها شافی شود | |
۱۵۳۴ | از مَحَبَّت مُرده زَنَده میکُنند | از مَحَبَّت شاهْ بَنده میکُنند | |
۱۵۳۵ | این مَحَبَّت هم نتیجهیْ دانش است | کی گِزافه بر چُنین تَخْتی نِشَست؟ | |
۱۵۳۶ | دانشِ ناقص کجا این عشقْ زاد؟ | عشقْ زاید ناقص، امّا بر جَماد | |
۱۵۳۷ | بر جَمادی رَنگِ مَطْلوبی چو دید | از صَفیری بانگِ مَحْبوبی شَنید | |
۱۵۳۸ | دانشِ ناقص نَدانَد فَرق را | لاجَرَم خورشید دانَد بَرق را | |
۱۵۳۹ | چون که مَلْعون خوانْد ناقص را رَسول | بود در تأویلْ نُقْصانِ عُقول | |
۱۵۴۰ | زان که ناقصتَن بُوَد مرحومِ رَحْم | نیست بر مَرحومْ لایِق، لَعْن و زَخم | |
۱۵۴۱ | نَقْصِ عقل است آن که بَد رَنْجوری است | موجِبِ لَعْنَت، سِزایِ دوری است | |
۱۵۴۲ | زان که تکمیلِ خِرَدها دور نیست | لیکْ تکمیلِ بَدَن مَقْدور نیست | |
۱۵۴۳ | کُفر و فرعونیِّ هر گَبْرِ بَعید | جُمله از نُقْصانِ عقل آمد پَدید | |
۱۵۴۴ | بَهرِ نُقْصانِ بَدَن آمد فَرَج | در نُبی که ما عَلَی الْاعْمی حَرَج | |
۱۵۴۵ | بَرقْ آفِل باشد و بَسْ بیوَفا | آفِل از باقی نَدانی بیصَفا | |
۱۵۴۶ | بَرق خَندَد، بر کِه میخندد؟ بِگو | بر کسی که دلْ نَهَد بر نورِ او | |
۱۵۴۷ | نورهایِ چَرخْ بُبْریدهپِی است | آن چو لا شَرقیّ و لا غَربی کِی است؟ | |
۱۵۴۸ | بَرق را خو یَخْطَفُ اَلْاَبْصار دان | نورِ باقی را همه اَنْصار دان | |
۱۵۴۹ | بر کَفِ دریا فَرَس را رانْدن | نامهیی در نورِ برقی خواندن | |
۱۵۵۰ | از حَریصی عاقِبَت نادیدن است | بر دل و بر عقلِ خود خندیدن است | |
۱۵۵۱ | عاقِبَت بین است عقل از خاصیَت | نَفْس باشد کو نَبینَد عاقِبَت | |
۱۵۵۲ | عقلْ کو مَغْلوبِ نَفْس، او نَفْس شُد | مُشتَری ماتِ زُحَل شُد، نَحْس شُد | |
۱۵۵۳ | هم دَرین نَحْسی بِگَردان این نَظَر | در کسی که کرد نَحْسَت دَرنِگَر | |
۱۵۵۴ | آن نَظَر که بِنْگَرَد این جَرّ و مَد | او زِ نَحْسی سویِ سعدی نَقْب زد | |
۱۵۵۵ | زان هَمی گَردانَدَت حالی به حال | ضِدْ به ضِدْ پیداکُنان در اِنْتِقال | |
۱۵۵۶ | تا که خَوْفَت زایَد از ذاتَ الشِّمال | لَذَّتِ ذاتَ الْیَمین، یُرجَی الرِّجال | |
۱۵۵۷ | تا دو پَر باشی که مُرغِ یکپَره | عاجِز آمد از پَریدن ای سَره | |
۱۵۵۸ | یا رَها کُن تا نَیایَم در کَلام | یا بِدِه دَستورْ تا گویم تمام | |
۱۵۵۹ | وَرْنه این خواهی نه آن، فَرمانْ تو راست | کَسْ چه داند مَر تو را مَقْصد کجاست؟ | |
۱۵۶۰ | جانِ ابراهیم باید تا به نور | بیند اَنْدر نارْ فردوس و قُصور | |
۱۵۶۱ | پایه پایه بَر رَوَد بر ماه و خَور | تا نَمانَد هَمچو حَلْقه بَندِ دَر | |
۱۵۶۲ | چون خَلیل از آسْمانِ هَفتُمین | بُگْذرد که لا اُحِبُّ الْآفِلین | |
۱۵۶۳ | این جهانِ تَنْ غَلَطانداز شُد | جُز مَر آن را کو زِ شَهْوت باز شُد |
دکلمه_مثنوی
دیدگاه خود را ثبت کنید
آیا می خواهید به بحث بپیوندید؟در صورت تمایل از راهنمایی رایگان ما استفاده کنید!!