#داستانهای_مثنوی_مولانا

امیری که مرد خفته را می رنجاند به سبب ورود مار به دهانش

مرد خردمندی سوار بر اسب در حال عبور از مکانی بود، مرد دیگری کنار راه خوابیده بود و ماری در حال ورود به دهانش. مرد سوار این اتفاق را از دور دید و چهارنعل به سمت آن مرد شتافت تا از ورود مار به دهانش جلوگیری کند اما نتوانست به موقع برسد و مار وارد دهان و شکم مرد شد.

مرد سوار از عقل و هوش سرشاری برخوردار بود، تا به مرد خفته رسید بی آنکه او را از این امر آگاه سازد با چوب دستی که در دست داشت چندین ضربۀ محکم به آن مرد زد. مرد که شیرین خوابیده بود و از دنیا خبر نداشت از درد ضربات از خواب پرید و به سمت درخت سیبی که در زیر آن مقداری سیب پوسیده و خراب ریخته بود پا به فرار گذاشت، مرد عاقل به سمت او رفت و به زور چوب دستی گفت از این سیب های گندیده بخور. آن مرد بیچاره هم از ترس ضربات چوب دستی مجبور به خوردن آن سیب های گندیده شد. به قدری از آن سیب ها به خورد آن مرد داد که دیگر از دهانش بیرون می ریخت و بیچاره فریاد می زد ای بزرگ مرد مگر من در حق تو چه بدی کردم که قصد جانم کردی؟ اگر تو با جان من دشمنی داری شمشیرت را بکش و یک باره جانم را بگیر، من چه بدبختی هستم که در این ساعت شوم با تو روبرو شدم. من مرتکب هیچ جنایت و گناهی نشده ام، حتی کفار هم ستم به بی گناه را روا نمی دانند. ببین تا لب به سخن باز می کنم با هر کلام خون از دهانم بیرون می ریزد، خدایا خودت او را مجازات کن.

مرد دائم آن سوار را ناله و نفرین می کرد و سوار هم با چوب دستی او را می زد و می گفت باید در این بیابان بدوی و با اسب او را به سرعت تعقیب می کرد. مرد بیچاره هم فرار می کرد اما مدام به زمین می خورد و سوار با چوب دستی او را می زد.

با معده ای مملو از سیب گندیده، خسته و کوفته و با دست و صورتی زخمی تا غروب آفتاب این وضعیت را تحمل کرد تا بالاخره صفرای معده بر او مستولی شد و استفراغ کرد. هر چه از خوب و بد خورده بود بیرون ریخت و آن مار سیاه هم از کامش بیرون پرید. تا چشم مرد به آن مار سیاه که از دهانش بیرون آمده بود افتاد، تازه پی به منظور مرد سوارکار برد و او را تعظیم و تکریم بسیار کرد و تمامی دردهایش را فراموش کرد.

رو به مرد سوارکار می گفت تو فرشته ی نجاتی یا خدای صاحب نعمتی؟ عجب ساعت مبارکی بود که تو را دیدم، اگر تو نبودی من مرده بودم، تو مرا مانند مادری مهربان تعقیب می کردی و منِ احمق مانند خری نادان از تو فرار می کردم، اگر خر از صاحبش فرار می کند این به سبب خریت و احمقی اوست اما صاحب خر به سبب نیکی به دنبال خر می رود و به فکر سود و زیان خود نیست و می خواهد گرگ خر را پاره نکند.

خوشا به سعادت کسی که روی تو را ببیند و ناگهان تو در مسیرش قرار بگیری. ای بزرگ مرد مرا به خاطر سخنان یاوه ای که گفتم ببخش، آن سخنان را من نمی گفتم بلکه جهل و نادانی من بود که می گفت. اگر من اندکی از قصد تو آگاهی داشتم آن سخنان یاوه را هرگز به زبان نمی راندم و تو را ستایش هم می کردم، اما تو هیچ نمی گفتی و به سر و کله ام می زدی، عقل از سر بی مغزم پریده بود، مرا ببخش، چون آن سخنان را از روی دیوانگی و نادانی به زبان می راندم.

مرد سوارکار گفت اگر من کوچکترین اشاره ای به تو می کردم زهره ترک می شدی و از ترس جانت را از دست می دادی چه برسد به این که راجع به آن مار سیاه وحشتناک که بلعیده بودی شرح می دادم.

تو آنچان احوال پریشانی داشتی که نه می توانستی چیزی بخوری، نه راه بروی و نه حتی استفراغ کنی.

دشنام های تو را می شنیدم اما خَر خود را می راندم و زیر لب دعا می کردم پروردگارا کارم را آسان گردان. من نمی توانستم علت رفتارم را به تو بگویم و از طرفی هم نمی توانستم تو را به حال خودت رها کنم. آن مرد رهیده از مرگ، مرد خردمند را سجده ها می کرد و می گفت تو سعادت و اقبال و گنج با ارزش من هستی. خداوند پاداش این کار نیکت را بدهد که من قدرت و توان سپاسگزاری از تو را ندارم.

دشمنی عاقلان و خردمندان این چنین است، حتی درد و زهر نیش آنها باعث شادمانی و سرور جان می باشد.

اما دوستی با نادان، فقط باعث رنجش و گمراهی است، مثال دوستی با نادان را در حکایت بعدی بخوانید.

یکشنبه ۰۲/۰۸/۱۳۹۵