مثنوی مولانا – دفتر چهارم – بخش ۵۰ – آموختنِ پیشه گورکَنی قابیلْ از زاغ پیش از آن که در عالَمْ عِلْمِ گورکَنی و گور بُوَد
| ۱۳۰۰ | کَندنِ گوری که کمتر پیشه بود | کِی زِ فِکْرِ و حیله و اَنْدیشه بود؟ | |
| ۱۳۰۱ | گَر بُدی این فَهْمْ مَر قابیل را | کِی نَهادی بر سَر او هابیل را؟ | |
| ۱۳۰۲ | که کجا غایب کُنم این کُشته را؟ | این به خون و خاکْ در آغشته را؟ | |
| ۱۳۰۳ | دید زاغی زاغِ مُرده در دَهان | بَر گرفته تیز می‌آمد چُنان | |
| ۱۳۰۴ | از هوا زیر آمد و شُد او به فَن | از پِیِ تَعْلیمْ او را گورکَن | |
| ۱۳۰۵ | پَس به چَنگالْ از زمین اَنْگیخت گَرد | زود زاغِ مُرده را در گور کرد | |
| ۱۳۰۶ | دَفنْ کَردَش پَس بِپوشیدَش به خاک | زاغ از اِلْهامِ حَقْ بُد عِلْمناک | |
| ۱۳۰۷ | گفت قابیل آه شُه بر عقلِ من | که بُوَد زاغی زِ من اَفْزون به فَن | |
| ۱۳۰۸ | عقل کُل را گفت مازاغَ الْبَصَر | عقلِ جُزوی می‌کُند هر سو نَظَر | |
| ۱۳۰۹ | عقلِ مازاغ است نورِ خاصِگان | عقلِ زاغِ اُسْتادِ گورِ مُردگان | |
| ۱۳۱۰ | جان که او دُنبالهٔ زاغان پَرَد | زاغْ او را سویِ گورستان بَرَد | |
| ۱۳۱۱ | هین مَدو اَنْدَر پِیِ نَفْسِ چو زاغ | کو به گورستان بَرَد نه سویِ باغ | |
| ۱۳۱۲ | گَر رَوی رو در پِیِ عَنْقایِ دل | سویِ قاف و مَسجدِ اَقْصایِ دل | |
| ۱۳۱۳ | نوگیاهی هر دَم ز سودایِ تو | می‌دَمَد در مَسجدِ اَقْصایِ تو | |
| ۱۳۱۴ | تو سُلَیمان‌وار دادِ او بِدِه | پِی بَر از وِیْ پایِ رَد بر وِیْ مَنِه | |
| ۱۳۱۵ | زان که حالِ این زمینِ با ثَبات | باز گوید با تو انواعِ نَبات | |
| ۱۳۱۶ | در زمین گَر نیشِکَر وَرْ خود نِی است | تَرجُمانِ هر زمینْ نَبْتِ وِیْ است | |
| ۱۳۱۷ | پَس زَمینِ دل که نَبْتَش فکر بود | فکرها اسرارِ دل را وا نِمود | |
| ۱۳۱۸ | گَر سُخن‌کَش یابَم اَنْدَر اَنْجُمن | صد هزاران گُل بِرویَم چون چَمَن | |
| ۱۳۱۹ | وَرْ سُخن‌کُش یابَم آن دَم زن به مُزد | می‌گُریزَد نکته‌ها از دلْ چو دُزد | |
| ۱۳۲۰ | جُنبِشِ هرکَس به سویِ جاذِب است | جَذْبِ صدقْ نه چو جَذْبِ کاذب است | |
| ۱۳۲۱ | می‌رَوی گَهْ گُمرَه و گَهْ در رَشَد | رِشته پیدا نه و آن کِتْ می‌کَشَد | |
| ۱۳۲۲ | اُشتُرِ کوری مَهارِ تو رَهین | تو کَشِش می‌بین مَهارت را مَبین | |
| ۱۳۲۳ | گَر شُدی مَحْسوسْ جَذّاب و مَهار | پَس نَمانْدی این جهان دارُالْغِرار | |
| ۱۳۲۴ | گَبْر دیدی کو پی سَگ می‌رَوَد | سُخْرهٔ دیوِ سِتَنْبَه می‌شود | |
| ۱۳۲۵ | در پِیِ او کِی شُدی مانند حیز؟ | پایِ خود را واکَشیدی گَبْر نیز | |
| ۱۳۲۶ | گاو گَر واقِف زِ قَصّابان بُدی | کِی پِی ایشان بِدان دُکاّن شُدی؟ | |
| ۱۳۲۷ | یا بِخورْدی از کَفِ ایشان سَبوس | یا بِدادی شیرشان از چاپلوس | |
| ۱۳۲۸ | وَرْ بِخورْدی کِی علف هَضمَش شُدی؟ | گَر زِ مَقْصودِ عَلَف واقِف بُدی؟ | |
| ۱۳۲۹ | پَس سُتونِ این جهانْ خود غَفْلَت است | چیست دولت؟ کین دَوادوْ با لَت است | |
| ۱۳۳۰ | اَوَّلَش دو دو به آخِر لَتْ بِخَور | جُز دَرین ویرانه نَبْوَد مرگِ خَر | |
| ۱۳۳۱ | تو به جِدْ کاری که بِگْرفتی به دست | عیبَش این دَمْ بر تو پوشیده شُده‌ست | |
| ۱۳۳۲ | زان هَمی‌تانی بِدادن تَن به کار | که بِپوشید از تو عیبَش کِردگار | |
| ۱۳۳۳ | هم چُنین هر فکر که گرمی دران | عَیْبِ آن فِکْرَت شُده‌ست از تو نَهان | |
| ۱۳۳۴ | بر تو گَر پیدا شُدی زو عَیْب و شَیْن | زو رَمیدی جانْت بُعْدَ الْمَشْرِقَیْن | |
| ۱۳۳۵ | حالْ کاخِر زو پشیمان می‌شَوی | گَر بُوَد این حالت اَوَّل کِی دَوی؟ | |
| ۱۳۳۶ | پَس بِپوشید اَوَّل آن بر جانِ ما | تا کنیم آن کار بر وِفْقِ قَضا | |
| ۱۳۳۷ | چون قَضا آوَرْد حُکْمِ خود پَدید | چَشمْ وا شُد تا پَشیمانی رَسید | |
| ۱۳۳۸ | این پَشیمانی قَضایِ دیگراست | این پَشیمانی بِهِل حَق را پَرَست | |
| ۱۳۳۹ | وَرْ کُنی عادت پَشیمان خور شَوی | زین پَشیمانی پَشیمان‌تَر شوی | |
| ۱۳۴۰ | نیم عُمرَت در پَریشانی رَوَد | نیمِ دیگر در پَشیمانی رَوَد | |
| ۱۳۴۱ | تَرکِ این فکر و پَریشانی بِگو | حال و یار و کارِ نیکوتَر بِجو | |
| ۱۳۴۲ | وَر نَداری کار نیکوتَر به دست | پَس پَشیمانیْت بر فَوْتِ چه است؟ | |
| ۱۳۴۳ | گَر هَمی‌دانی رَهِ نیکو پَرَست | وَر نَدانی چون بدانی کین بَد است؟ | |
| ۱۳۴۴ | بَد نَدانی تا ندانی نیک را | ضِدّ را از ضد توان دید ای فتی | |
| ۱۳۴۵ | چون زِ تَرکِ فِکْرِاین عاجِزشُدی | از گُنَه آن گاه هم عاجُز بُدی | |
| ۱۳۴۶ | چون بُدی عاجز پَشیمانی زِ چیست؟ | عاجزی را باز جو کَزْ جَذْبِ کیست؟ | |
| ۱۳۴۷ | عاجِزی بی‌قادری اَنْدَر جهان | کَس نَدیده‌ست و نباشد این بِدان | |
| ۱۳۴۸ | هم چُنین هر آرزو که می‌بَری | تو زِ عَیْبِ آن حِجابی اَنْدَری | |
| ۱۳۴۹ | وَرْ نِمودی عِلَّت آن آرزو | خود رَمیدی جانِ تو زان جُست و جو | |
| ۱۳۵۰ | گَرْ نِمودی عَیْبِ آن کارْ او تورا | کَس نَبُردی کَش کَشان آن سو تورا | |
| ۱۳۵۱ | وان دِگَر کار کَزْ آن هستی نَفور | زان بُوَد که عیبَش آمد در ظُهور | |
| ۱۳۵۲ | ای خدای رازدانِ خوشْ‌سُخن | عَیْبِ کارِ بَد زِ ما پنهان مَکُن | |
| ۱۳۵۳ | عَیْبِ کارِ نیک را مَنْما به ما | تا نَگَردیم از رَوِشْ سَرد و هَبا | |
| ۱۳۵۴ | هم بَر آن عادتْ سُلَیمانِ سَنی | رفت در مَسجد میان روشنی | |
| ۱۳۵۵ | قاعده‌یْ هر روز را می‌جُست شاه | که بِبینَد مسجد اَنْدَر نو گیاه | |
| ۱۳۵۶ | دل بِبینَد سِر بِدان چَشمِ صَفی | آن حَشایش که شُد از عامه خَفی |
دیدگاه خود را ثبت کنید
آیا می خواهید به بحث بپیوندید؟در صورت تمایل از راهنمایی رایگان ما استفاده کنید!!