مثنوی مولانا – دفتر چهارم – بخش ۸۹ – دربَیانِ آن کِه وَهْمْ قَلْبِ عقل است و سِتیزه اوست بِدو مانَد و او نیست و قِصّه مُجاباتِ موسی عَلَیْهِ السَّلام که صاحِبِ عقل بود با فرعون که صاحِبِ وَهْم بود
| ۲۳۰۰ | عقلْ ضِدِّ شَهوت است ای پَهْلوان | آن کِه شَهوت می‌تَنَد عَقلَش مَخوان | |
| ۲۳۰۱ | وَهْم خوانَش آن کِه شَهوت را گداست | وَهْمِ قَلْبِ نَقْدِ زَرِّ عقل‌هاست | |
| ۲۳۰۲ | بی‌مِحَک پیدا نگردد وَهْم و عقل | هر دو را سویِ مِحَک کُن زود نَقل | |
| ۲۳۰۳ | این مِحَکْ قُرآن و حالِ اَنْبیا | چون مِحَک مَر قَلْب را گوید بیا | |
| ۲۳۰۴ | تا بِبینی خویش را ز آسیبِ من | که نِه‌یی اَهْلِ فَراز و شیبِ من | |
| ۲۳۰۵ | عقل را گَر اَرِّه‌یی سازد دو نیم | هَمچو زَر باشد در آتش او بَسیم | |
| ۲۳۰۶ | وَهْمْ مَر فرعونِ عالَم‌سوز را | عقلْ مَر موسیِّ جانْ اَفْروز را | |
| ۲۳۰۷ | رفت موسی بر طَریقِ نیستی | گفت فرعونَش بگو تو کیستی؟ | |
| ۲۳۰۸ | گفت من عَقلَم رَسولِ ذوالْجَلال | حُجَّةالله‌ام اَمانم از ضَلال | |
| ۲۳۰۹ | گفت نی خامُش رها کُن‌هایْ هو | نِسْبَت و نامِ قَدیمَت را بگو | |
| ۲۳۱۰ | گفت که نِسْبَت مرا از خاکْدانْش | نامِ اَصلَم کمترینِ بَندگانْش | |
| ۲۳۱۱ | بَنده‌زاده‌یْ آن خداونِد وَحید | زاده از پُشتِ جَواریّ و عَبید | |
| ۲۳۱۲ | نِسْبَت اَصلَم زِ خاک و آب و گِل | آب و گِل را داد یَزدان جان و دل | |
| ۲۳۱۳ | مَرجِعِ این جسمِ خاکَمْ هم به خاک | مَرجِعِ تو هم به خاکْ ای سَهْمناک | |
| ۲۳۱۴ | اَصْلِ ما و اَصْلِ جُمله سَرکَشان | هست از خاکیّ و آن را صد نِشان | |
| ۲۳۱۵ | که مَدَد از خاک می‌گیرد تَنَت | از غذایِ خاکْ پیچَد گَردَنَت | |
| ۲۳۱۶ | چون رَوَد جان می‌شود او باز خاک | اَنْدَر آن گورِ مَخوفِ سَهْمناک | |
| ۲۳۱۷ | هم تو و هم ما و هم اَشْباهِ تو | خاک گردند و نَمانَد جاهِ تو | |
| ۲۳۱۸ | گفت غیرِ این نَسَب نامیْت هست | مَر تورا آن نامْ خود اولی‌تَر است | |
| ۲۳۱۹ | بَندهٔ فرعون و بَنده‌یْ بَندگانْش | که ازو پَروَرْد اَوَّل جسم و جانْش | |
| ۲۳۲۰ | بَندهٔ یاغیِّ طاغیِّ ظَلوم | زین وَطَن بُگْریخته از فِعْلِ شوم | |
| ۲۳۲۱ | خونی و غَدّاری و حَقْ‌ناشِناس | هم بَرین اَوْصافْ خود می‌کُن قیاس | |
| ۲۳۲۲ | در غریبی خوار و درویش و خَلَق | که ندانِسْتی سِپاسِ ما و حَق | |
| ۲۳۲۳ | گفت حاشا که بُوَد با آن مَلیک | در خداوندی کسی دیگر شریک | |
| ۲۳۲۴ | واحد اَنْدَر مُلک او را یارْ نی | بَندگانَش را جُز او سالارْ نی | |
| ۲۳۲۵ | نیست خَلْقَش را دِگَر کَس مالِکی | شِرکَتَش دَعوی کُند جُز هالِکی؟ | |
| ۲۳۲۶ | نَقْشْ او کرده‌ست و نَقّاش من اوست | دَعوی کُند او ظُلْم‌جوست | |
| ۲۳۲۷ | تو نتوانی ابَرویِ من ساختن | چون توانی جانِ من بِشْناختن؟ | |
| ۲۳۲۸ | بلکه آن غَدّار و آن طاغی تویی | که کُنی با حَقّْ دَعویِّ دویی | |
| ۲۳۲۹ | گَر بِکُشتَم من عَوانی را به سَهْو | نه برایِ نَفْس کُشتَم نه به لَهْو | |
| ۲۳۳۰ | من زدم مُشتیّ و ناگاه اوفْتاد | آن کِه جانَش خود نَبُد جانی بِداد | |
| ۲۳۳۱ | من سگی کُشتَم تو مُرْسَلْ‌زادگان | صدهزاران طِفْلِ بی‌جُرم و زیان | |
| ۲۳۳۲ | کُشته‌ییّ و خونَشان در گَردَنَت | تا چه آید بر تو زین خونْ خوردَنَت | |
| ۲۳۳۳ | کُشته‌یی ذُریَّتِ یَعقوب را | بر امیدِ قَتلِ منْ مَطْلوب را | |
| ۲۳۳۴ | کوریِ تو حَق مرا خود بَرگُزید | سرنِگون شُد آنچه نَفْسَت می‌پَزید | |
| ۲۳۳۵ | گفت این‌ها را بِهِل بی‌هیچ شَک | این بُوَد حَقِّ من و نان و نَمَک؟ | |
| ۲۳۳۶ | که مرا پیشِ حَشَر خواری کُنی؟ | روزِ روشنْ بر دِلَم تاری کُنی؟ | |
| ۲۳۳۷ | گفت خواریِّ قیامَت صَعْب‌تَر | گَر نداری پاسِ منْ در خیر و شَر | |
| ۲۳۳۸ | زَخْمِ کَیْکی را نمی‌توانی کَشید | زَخْم ماری را تو چون خواهی چَشید؟ | |
| ۲۳۳۹ | ظاهِرا کارِ تو ویران می‌کُنم | لیکْ خاری را گُلِسْتان می‌کُنم |
دیدگاه خود را ثبت کنید
آیا می خواهید به بحث بپیوندید؟در صورت تمایل از راهنمایی رایگان ما استفاده کنید!!