مثنوی مولانا – دفتر دوّم – بخش ۳۴ – اِنکارِ فلسفی بر قِرائَتِ اِنْ أَصبَحَ ماؤُکُمْ غَوْرًا
| ۱۶۳۶ | مُقْری‌یی می‌خوانْد از رویِ کتاب | ماؤُکُم غَوْرًا، زِ چَشمه بَندَم آب | |
| ۱۶۳۷ | آب را در غَوْرها پنهان کُنم | چَشمه‌ها را خُشک و خُشکِسْتان کُنم | |
| ۱۶۳۸ | آب را در چَشمه کِه آرَد دِگَر | جُز منِ بی‌مِثْل و با فَضْل و خَطر؟ | |
| ۱۶۳۹ | فلسفیِّ مَنْطِقیِّ مُسْتَهان | می‌گُذشت از سویِ مَکْتَب آن زمان | |
| ۱۶۴۰ | چون که بِشْنید آیَت، او از ناپَسَند | گفت آریم آب را ما با کُلَند | |
| ۱۶۴۱ | ما به زَخْمِ بیل و تیزیِّ تَبَر | آب را آریم از پَستی زَبَر | |
| ۱۶۴۲ | شب بِخُفت و دید او یک شیرمَرد | زد طَپانچه، هر دو چَشْمَش کور کرد | |
| ۱۶۴۳ | گفت زین دو چَشمهٔ چَشم ای شَقی | با تَبَر نوری بَرآر اَرْ صادقی | |
| ۱۶۴۴ | روز بَرجَست و دو چَشمِ کور دید | نورِ فایِضْ از دو چَشمَش ناپَدید | |
| ۱۶۴۵ | گَر بِنالیدیّ و مُسْتَغْفِر شُدی | نورِ رفته از کَرَم ظاهر شُدی | |
| ۱۶۴۶ | لیکْ اِسْتِغْفار هم در دست نیست | ذوقِ توبه نُقلِ هر سَرمَست نیست | |
| ۱۶۴۷ | زشتیِ اَعْمال و شومیِّ جُحود | راهِ توبه بر دلِ او بَسته بود | |
| ۱۶۴۸ | از نیاز و اِعْتِقادِ آن خَلیل | گشت مُمکن اَمرِ صَعْب و مُسْتَحیل | |
| ۱۶۴۹ | هم‌چُنین بَرعکسِ آن، اِنْکارِ مَرد | مِس کُند زَر را و صُلْحی را نَبَرد | |
| ۱۶۵۰ | دلْ به سَختی هَمچو رویِ سنگ گشت | چون شِکافَد توبه آن را بَهرِ کَشت؟ | |
| ۱۶۵۱ | چون شُعَیبی کو که تا او از دُعا | بَهرِ کِشتن خاک سازد کوه را؟ | |
| ۱۶۵۲ | یا به دَریوزه‌یْ مُقَوْقِس از رَسول | سَنگ‌لاخی مَزْرَعی شُد با اصول | |
| ۱۶۵۳ | کَهْرُبایِ مَسْخ آمد این دَغا | خاکِ قابل را کُند سَنگ و حَصا | |
| ۱۶۵۴ | هر دلی را سَجده هم دَستور نیست | مُزدِ رَحمَتْ قِسْمِ هر مُزدور نیست | |
| ۱۶۵۵ | هین به پُشتِ آن مَکُن جُرم و گناه | که کُنم توبه، دَرآیَم در پَناه | |
| ۱۶۵۶ | می‌بِبایَد تاب و آبی توبه را | شَرط شُد بَرق و سَحابی توبه را | |
| ۱۶۵۷ | آتش و آبی بِبایَد میوه را | واجب آید ابر و بَرقْ این شیوه را | |
| ۱۶۵۸ | تا نباشد بَرقِ دل وَابْرِ دو چَشم | کِی نِشینَد آتشِ تَهدید و خشم؟ | |
| ۱۶۵۹ | کِی بِرویَد سَبزهٔ ذوقِ وصال؟ | کِی بِجوشَد چَشمه‌ها زآبِ زُلال؟ | |
| ۱۶۶۰ | کِی گُلِسْتانْ راز گوید با چَمَن؟ | کِی بَنَفشه عَهْد بَندَد با سَمَن؟ | |
| ۱۶۶۱ | کِی چَناری کَفْ گُشایَد در دُعا؟ | کِی درختی سَر فَشانَد در هوا؟ | |
| ۱۶۶۲ | کِی شُکوفه آستینِ پُر نِثار | بَر فَشانْدَن گیرد اَیّامِ بهار؟ | |
| ۱۶۶۳ | کِی فُروزَد لاله را رُخْ هَمچو خون؟ | کِی گُل از کیسه بَرآرَد زَرْ بُرون؟ | |
| ۱۶۶۴ | کِی بِیایَد بُلبُل و گُل بو کُند؟ | کِی چو طالِب فاخته کوکو کُند؟ | |
| ۱۶۶۵ | کِی بگوید لَکْلَک آن لَکْ‌لَکْ به جان؟ | لَکْ چه باشد؟ مُلْکِ توست ای مُسْتَعان | |
| ۱۶۶۶ | کِی نِمایَد خاکْ اسرارِ ضَمیر؟ | کِی شود بی‌آسْمانْ بُستانْ مُنیر؟ | |
| ۱۶۶۷ | از کجا آورده‌اند آن حُلّه‌ها؟ | مِنْ کَریمٍ مِن رَحیمٍ کُلَّها | |
| ۱۶۶۸ | آن لَطافت‌ها نِشانِ شاهِدی‌ست | آن نِشانِ پایْ مَردِ عابِدی‌ست | |
| ۱۶۶۹ | آن شود شاد از نِشانْ کو دید شاه | چون ندید او را، نباشد اِنْتِباه | |
| ۱۶۷۰ | روحِ آن کَس کو به هنگامِ اَلَست | دید رَبِّ خویش و شُد بی‌خویشْ مَست | |
| ۱۶۷۱ | او شِناسَد بویِ مِیْ، کو مِیْ بِخَورْد | چون نَخورْد او میْ، چه دانَد بویْ کرد | |
| ۱۶۷۲ | زان که حِکْمَت هَمچو ناقه‌یْ ضالّه‌ست | هَمچو دَلّاله شَهان را دالّه‌ست | |
| ۱۶۷۳ | تو بِبینی خواب در یک خوش‌لِقا | کو دَهَد وَعْده وْ نِشانی مَر تو را | |
| ۱۶۷۴ | که مُرادِ تو شود وینک نِشان | که به پیش آید تو را فَردا فُلان | |
| ۱۶۷۵ | یک نشانی آن که او باشد سَوار | یک نشانی که تو را گیرد کِنار | |
| ۱۶۷۶ | یک نشانی که بِخندَد پیشِ تو | یک نشانْ که دست بَندَد پیشِ تو | |
| ۱۶۷۷ | یک نِشانی آن که این خواب از هَوَس | چون شود فردا، نگویی پیشِ کَس | |
| ۱۶۷۸ | زان نِشانْ هم زکَّریّا را بِگُفت | که نیایی تا سه روز اصلا به گفت | |
| ۱۶۷۹ | تا سه شب خامُش کُن از نیک و بَدَت | این نشان باشد که یَحْییٰ آیَدَت | |
| ۱۶۸۰ | دَمْ مَزَن سه روز اَنْدر گفت و گو | کین سُکوت است آیَتِ مَقْصودِ تو | |
| ۱۶۸۱ | هین مَیاوَر این نشان را تو به گفت | وین سُخَن را دار اَنْدر دلْ نَهُفت | |
| ۱۶۸۲ | این نِشان‌ها گویَدَش هَمچون شِکَر | این چه باشد؟ صد نشانیِّ دِگَر | |
| ۱۶۸۳ | این نِشانِ آن بُوَد کان مُلْک و جاه | که هَمی جویی؟ بیابی از اِلٰه | |
| ۱۶۸۴ | آن کِه می‌گِریی به شب‌هایِ دراز | وان کِه می‌سوزی سَحَرگَهْ در نیاز | |
| ۱۶۸۵ | آن کِه بی آنْ روزِ تو تاریک شُد | هَمچو دوکی گَردَنَت باریک شُد | |
| ۱۶۸۶ | وانچه دادی هرچه داری در زکات | چون زکاتِ پاکْبازان رَخْت‌هات | |
| ۱۶۸۷ | رَخْت‌ها دادیّ و خواب و رَنگِ رو | سَر فِدا کردیّ و گشتی هَمچو مو | |
| ۱۶۸۸ | چند در آتش نِشَستی هَمچو عود | چند پیشِ تیغ رفتی هَمچو خود | |
| ۱۶۸۹ | زین چُنین بیچارگی‌ها صد هزار | خویِ عُشّاق است و نایَد در شُمار | |
| ۱۶۹۰ | چون که شب این خواب دیدی، روز شُد | از امیدش روزِ تو پیروز شُد | |
| ۱۶۹۱ | چَشمْ گَردان کرده‌یی بر چَپّ و راست | کان نِشان و آن عَلامَت‌ها کجاست؟ | |
| ۱۶۹۲ | بر مِثالِ بَرگ می‌لَرزی که وای | گَر رَوَد روز و نِشان نایَد به جایْ | |
| ۱۶۹۳ | می‌دَوی در کوی و بازار و سَرا | چون کسی کو گُم کُند گوساله را | |
| ۱۶۹۴ | خواجه خیر است، این دَوادو چیستَت؟ | گُم شُده این‌جا که داری کیستَت؟ | |
| ۱۶۹۵ | گویی‌اَش خیر است، لیکِن خیرِ من | کَس نَشایَد که بِدانَد غیرِ من | |
| ۱۶۹۶ | گَر بگویم، نَکْ نِشانَم فَوْت شُد | چون نِشان شُد فَوْت، وَقتِ مَوْت شُد | |
| ۱۶۹۷ | بِنْگَری در رویِ هر مَردی سَوار | گویَدَت مَنْگَر مرا دیوانه‌وار | |
| ۱۶۹۸ | گویی‌اَش من صاحِبی گُم کرده‌ام | رو به جُست و جویِ او آورده‌ام | |
| ۱۶۹۹ | دولَتَت پاینده بادا ای سَوار | رَحْم کُن بر عاشقان، مَعْذور دار | |
| ۱۷۰۰ | چون طَلَب کردی به جِد، آمد نَظَر | جِدْ خَطا نَکْنَد، چُنین آمد خَبَر | |
| ۱۷۰۱ | ناگهان آمد سَواری نیکْ بَخت | پس گرفت اَنْدر کِنارَت سختْ سخت | |
| ۱۷۰۲ | تو شُدی بی‌هوش و اُفْتادی به طاق | بی‌خَبَر گفت اینْت سالوس و نِفاق | |
| ۱۷۰۳ | او چه می‌بیند دَرو؟ این شور چیست؟ | او نَدانَد کان نِشانِ وَصلِ کیست | |
| ۱۷۰۴ | این نِشان در حَقِّ او باشد که دید | آن دِگَر را کِی نِشان آید پَدید؟ | |
| ۱۷۰۵ | هر زمان کَزْ وِیْ نِشانی می‌رَسید | شَخْص را جانی به جانی می‌رَسید | |
| ۱۷۰۶ | ماهیِ بیچاره را پیش آمد آب | این نِشان‌ها تِلْکَ آیاتُ الْکِتاب | |
| ۱۷۰۷ | پس نِشانی‌ها که اَنْدر اَنْبیاست | خاصْ آن جان را بُوَد کو آشِناست | |
| ۱۷۰۸ | این سُخَن ناقِصْ بِمانْد و بی‌قَرار | دل ندارم، بی‌دِلَم، مَعْذور دار | |
| ۱۷۰۹ | ذَرّه‌ها را کِی توانَد کَس شِمُرد؟ | خاصه آن کو عشقْ عقلِ او بِبُرد | |
| ۱۷۱۰ | می‌شُمارَم بَرگ‌هایِ باغ را | می‌شُمارَم بانگِ کَبْک و زاغ را | |
| ۱۷۱۱ | در شُمار اَنْدر نَیایَد، لیکْ من | می‌شُمارَم بَهرِ رُشدِ مُمْتَحَن | |
| ۱۷۱۲ | نَحْسِ کیوانْ یا که سَعْدِ مُشتری | نایَد اَنْدر حَصْر، گَرچه بِشْمری | |
| ۱۷۱۳ | لیک هم بعضی ازین هر دو اَثَر | شَرح باید کرد، یعنی نَفْع و ضَر | |
| ۱۷۱۴ | تا شود مَعْلومْ آثارِ قَضا | شَمّه‌یی مَر اَهلِ سَعْد و نَحْس را | |
| ۱۷۱۵ | طالِعِ آن کَس که باشد مُشتری | شاد گردد از نَشاط و سَروَری | |
| ۱۷۱۶ | وان کِه را طالِعْ زُحَل، از هر شُرور | اِحْتیاطَش لازم آید در اُمور | |
| ۱۷۱۷ | اُذْکُرواللَّهْ شاهِ ما دَستور داد | اَنْدر آتش دید ما را، نور داد | |
| ۱۷۱۸ | گفت اگرچه پاکَم از ذِکْرِ شما | نیست لایِق مَر مرا تصویرها | |
| ۱۷۱۹ | لیکْ هرگز مَستِ تصویر و خیال | دَر نَیابَد ذاتِ ما را بی‌مِثال | |
| ۱۷۲۰ | ذِکْرِ جسمانه خیالِ ناقص است | وَصْفِ شاهانه از آن‌ها خالِص است | |
| ۱۷۲۱ | شاه را گوید کسی جولاه نیست؟ | این چه مَدْح است؟ این مگر آگاه نیست؟ |
دکلمه_مثنوی
دیدگاه خود را ثبت کنید
آیا می خواهید به بحث بپیوندید؟در صورت تمایل از راهنمایی رایگان ما استفاده کنید!!