مثنوی مولانا – دفتر ششم – بخش ۴ – مُناجات و پَناه جُستن به حَق از فِتْنهٔ اختیار و از فِتنهٔ اَسْبابِ اختیار که سَماوات و اَرَضین از اِختیار و اَسْباب اختیار شکوهیدند و تَرسیدند و خِلْقَتِ آدمی مولَع افتاد بر طَلَبِ اختیارِ و اسباب اختیار خویش چُنان که بیمار باشد خود را اختیار کم بیند صِحَّت خواهد که سَبَبِ اختیارست تا اختیارش بَیَفْزایَد و مَنْصِب خواهد تا اختیارش بِیَفْزاید و مُهْبَطِ قَهْرِ حَق در اُمَمِ ماضیه فَرطِ اختیار و اَسْبابِ اختیار بوده است هرگز فرعونِ بی‌نَوا کَس ندیده است
| ۲۱۰ | اَوَّلم این جَزْر و مَد از تو رَسید | وَرْنه ساکِن بود این بَحْر ای مَجید | |
| ۲۱۱ | هم از آن جا کین تَرَدُّد دادی‌اَم | بی‌تَرَدُّد کُن مرا هم از کَرَم | |
| ۲۱۲ | اِبْتِلایَم می‌کُنی آه اَلْغیاث | ای ذُکور از اِبْتِلایَت چون اِناث | |
| ۲۱۳ | تا به کِی این اِبْتِلا؟ یا رَب مِکُن | مَذهَبی‌اَم بَخْش و دَه‌مَذهَب مَکُن | |
| ۲۱۴ | اُشتُری‌اَم لاغَریّ و پُشتْ ریش | زِ اخْتیارِ هَمچو پالان‌شَکلِ خویش | |
| ۲۱۵ | این کَژاوه گَهْ شود این سو گَران | آن کَژاوه گَهْ شود آن سو کَشان | |
| ۲۱۶ | بِفْکَن از منْ حِمْلِ ناهَموار را | تا بِبینَم روضهٔ اَبْرار را | |
| ۲۱۷ | هَمچو آن اَصْحابِ کَهْف از باغِ جود | می‌چَرَم اَیْقاظْ نی بَلْ هُمْ رُقود | |
| ۲۱۸ | خُفته باشم بر یَمین یا بر یَسار | برنَگَردم جُز چو گو بی‌اِخْتیار | |
| ۲۱۹ | هم به تَقْلیبِ تو تا ذاتَ الْیَمین | یا سویِ ذاتَ الشِّمالْ ای رَبِّ دین | |
| ۲۲۰ | صد هزاران سال بودم در مَطار | هَمچو ذَرّات هوا بی‌اِخْتیار | |
| ۲۲۱ | گَر فراموشَم شُده‌ست آن وَقت و حال | یادگارم هست در خوابْ اِرْتِحال | |
| ۲۲۲ | می‌رَهَم زین چارْمیخِ چارْشاخ | می‌جَهَم در مَسْرَحِ جانْ زین مُناخ | |
| ۲۲۳ | شیرِ آن اَیّام ماضی‌هایِ خَود | می‌چَشَم از دایهٔ خواب ای صَمَد | |
| ۲۲۴ | جُمله عالَم زِ اِخْتیار و هستِ خود | می‌گُریزَد در سَرِ سَرمَستِ خود | |
| ۲۲۵ | تا دَمی از هوشیاری وا رَهَند | نَنْگِ خَمْر و زَمْر بر خود می‌نَهَند | |
| ۲۲۶ | جُمله دانسته کای این هستی فَخْ است | فِکْر و ذِکْرِ اختیاری دوزخ است | |
| ۲۲۷ | می‌گُریزند از خودی در بیخودی | یا به مَستی یا به شُغْل ای مُهْتَدی | |
| ۲۲۸ | نَفْس را زان نیستی وا می‌کَشی | زان که بی‌فَرمان شُد اَنْدَر بی‌هشُی | |
| ۲۲۹ | لَیْسَ لِلْجِنّ وَ لا لِلْانْسِ اَنْ | یَنْفُذوا مِنْ حَبْسِ اَقْطارِ الزَّمَنْ | |
| ۲۳۰ | لا نُفوذْ اِلّا بِسُلْطانٍ الْهُدی | مِنْ تَجاویفِ السَّمواتِ الْعُلی | |
| ۲۳۱ | لا هُدی اِلّا بِسُلْطانٍ یَقی | مِنْ حِراسِ الشُّهْبِ روحَ الْمُتَّقی | |
| ۲۳۲ | هیچ کَس را تا نگردد او فَنا | نیست رَهْ در بارگاهِ کِبْریا | |
| ۲۳۳ | چیست مِعْراج فَلَک؟ این نیستی | عاشقان را مَذهَب و دینْ نیستی | |
| ۲۳۴ | پوستین و چارُق آمد از نیاز | در طَریقِ عشقِ مِحْرابِ اَیاز | |
| ۲۳۵ | گَرچه او خود شاه را مَحْبوب بود | ظاهِر و باطِنْ لَطیف و خوب بود | |
| ۲۳۶ | گشته بی‌کِبْر و ریا و کینه یی | حُسنِ سُلْطان را رُخَش آیینه‌یی | |
| ۲۳۷ | چون که از هستیِّ خود او دور شُد | مُنْتَهایِ کارِ او مَحْمود بُد | |
| ۲۳۸ | زان قَوی‌تَر بود تَمْکینِ اَیاز | که زِ خَوْفِ کِبْر کردی اِحْتِراز | |
| ۲۳۹ | او مُهَذَّب گشته بود و آمده | کِبْر را و نَفْس را گَردن زَده | |
| ۲۴۰ | یا پِیِ تَعْلیم می‌کرد آن حِیَل | یا برایِ حِکْمَتی دور از وَجَل | |
| ۲۴۱ | یا که دیدِ چارُقَش زان شد پَسَند | کَزْ نَسیمِ نیستی هستی‌ست بَند | |
| ۲۴۲ | تا گُشایَد دَخْمه کان بر نیستی‌ست | تا بِیایَد آن نَسیمِ عیش و زیست | |
| ۲۴۳ | مُلْک و مال و اَطْلَسِ این مَرحَله | هست بر جانِ سَبُک‌رو سِلْسِله | |
| ۲۴۴ | سِلْسِله‌یْ زَرّین بِدید و غِرِّه گشت | مانْد در سوراخِ چاهی جان زِ دشت | |
| ۲۴۵ | صورَتَش جَنَّت به مَعنی دوزخی | اَفْعی‌یی پُر زَهر و نَقْشَش گُلْرُخی | |
| ۲۴۶ | گَرچه مؤمن را سَقَر نَدْهَد ضَرَر | لیکْ هم بهتر بُوَد زان جا گُذَر | |
| ۲۴۷ | گَرچه دوزخ دور دارد زو نَکال | لیکْ جَنَّت بِهْ وِرا فی کُلِّ حال | |
| ۲۴۸ | اَلْحَذَر ای ناقِصانْ زین گُلْرُخی | که به گاهِ صُحبَت آمد دوزخی |
تعقیب
[…] مُلْک و مال و اَطْلَسِ این مَرحَله هست بر جانِ سَبُک‌رو سِلْسِله […]
دیدگاه خود را ثبت کنید
آیا می خواهید به بحث بپیوندید؟در صورت تمایل از راهنمایی رایگان ما استفاده کنید!!