مثنوی مولانا – دفتر ششم – بخش ۹۸ – توزیع کردنِ پایْمَرد در جُملهٔ شهرِ تبریز و جمع شُدنِ اندک چیز و رفتنِ آن غریب به تُربَتِ مُحْتَسِب به زیارت و این قِصّه را بر سَرِ گور او گفتن به طَریقِ نوحه اِلی آخِرِهِ
۳۲۵۷ | واقعهیْ آن وام او مَشْهور شُد | پایْ مَرد از دَردِ او رَنْجور شُد | |
۳۲۵۸ | از پِیِ توزیعْ گِردِ شهر گَشت | از طَمَع میگفت هر جا سَرگُذشت | |
۳۲۵۹ | هیچ ناوَرْد از رَهِ کُدْیه به دست | غیرِ صد دینار آن کُدْیه پَرَست | |
۳۲۶۰ | پایْ مَرد آمد بِدو دَستَش گرفت | شُد به گورِ آن کَریمِ بَس شِگِفت | |
۳۲۶۱ | گفت چون توفیق یابد بَندهیی | که کُند مِهْمانیِ فَرخُندهیی | |
۳۲۶۲ | مالِ خود ایثارِ راهِ او کُند | جاهِ خودْ ایثارِ جاهِ او کُند | |
۳۲۶۳ | شُکرِ او شُکرِ خدا باشد یَقین | چون به اِحْسان کرد توفیقَش قَرین | |
۳۲۶۴ | تَرکِ شُکرَشْ تَرکِ شُکرِ حَق بُوَد | حَقِّ او لا شَک به حَقْ مُلْحَق بُوَد | |
۳۲۶۵ | شُکر میکُن مَر خدا را در نِعَم | نیز میکُن شُکر و ذِکْرِ خواجه هم | |
۳۲۶۶ | رَحمَتِ مادر اگر چه از خداست | خِدمَتِ او هم فَریضهست و سِزاست | |
۳۲۶۷ | زین سَبَب فَرمود حَق صَلُّوا عَلَیْه | که مُحَمَّد بود مُحْتالٌ اِلَیْه | |
۳۲۶۸ | در قیامت بَنده را گوید خدا | هین چه کردی آنچه دادم من تورا؟ | |
۳۲۶۹ | گوید ای رَب شُکرِ تو کردم به جان | چون زِ تو بود اَصْلِ آن روزیّ و نان | |
۳۲۷۰ | گویَدَش حَق نه نکردی شُکرِ من | چون نکردی شُکرِ آن اِکْرامْ فَن | |
۳۲۷۱ | بر کَریمی کردهیی ظُلْم و سِتَم | نه زِ دستِ او رَسیدَت نِعْمَتَم؟ | |
۳۲۷۲ | چون به گورِ آن وَلینِعْمَت رَسید | گشت گِریانْ زار و آمد در نَشید | |
۳۲۷۳ | گفت ای پُشت و پَناهِ هر نَبیل | مُرْتَجی و غَوْثِ اَبْناءُ السَّبیل | |
۳۲۷۴ | ای غَمِ اَرْزاقِ ما بر خاطِرَت | ای چو رِزْقِ عامْ اِحْسان و بِرَت | |
۳۲۷۵ | ای فَقیران را عَشیره وْ والِدَیْن | در خَراج و خرج و در ایفاءِ دَیْن | |
۳۲۷۶ | ای چو بَحْر از بَهْرِ نزدیکانْ گُهَر | داده و تُحْفه سویِ دوران مَطَر | |
۳۲۷۷ | پُشتِ ما گرم از تو بود ای آفتاب | رونَقِ هر قَصر و گنجِ هر خَراب | |
۳۲۷۸ | ای در اَبْرویَت ندیده کَس گِرِه | ای چو میکائیلْ راد و رِزْقدِهْ | |
۳۲۷۹ | ای دِلَت پیوسته با دریایِ غَیْب | ای به قافِ مَکْرُمَت عَنْقایِ غَیْب | |
۳۲۸۰ | یادْ ناوَرْده که از مالَم چه رفت | سَقْفِ قَصدِ هِمَّتَت هرگز نَکَفْت | |
۳۲۸۱ | ای من و صد هَمچو من در ماه و سال | مَر تورا چون نَسْلِ تو گشته عِیال | |
۳۲۸۲ | نَقْدِ ما و جِنْسِ ما و رَخْتِ ما | نامِ ما و فَخْرِ ما و بَخْتِ ما | |
۳۲۸۳ | تو نَمُردی ناز و بَختِ ما بِمُرد | عیشِ ما و رِزْقِ مُسْتوفی بِمُرد | |
۳۲۸۴ | واحِدٌ کَالْاَلْف در رَزمْ و کَرَم | صد چو حاتِمْ گاهِ ایثارِ نِعَم | |
۳۲۸۵ | حاتِم اَرْ مُرده به مُرده میدَهَد | گِردَکانهایِ شِمُرده میدَهَد | |
۳۲۸۶ | تو حَیاتی میدَهی در هر نَفَس | کَزْ نَفیسی مینگُنجَد در نَفَس | |
۳۲۸۷ | تو حَیاتی میدَهی بَسْ پایْدار | نَقْدِ زَرِّ بیکَساد و بیشُمار | |
۳۲۸۸ | وارثی نا بوده یک خویِ تورا | ای فَلَک سَجده کُنانْ کویِ تورا | |
۳۲۸۹ | خَلْق را از گُرگِ غَمْ لُطْفَت شَبان | چون کَلیمُ اللهْ شَبانِ مِهْربان | |
۳۲۹۰ | گوسفندی از کَلیمُ اللهْ گُریخت | پایِ موسی آبِله شُد نَعْل ریخت | |
۳۲۹۱ | در پِیِ او تا به شبْ در جُست و جو | وان رَمه غایب شُده از چَشمِ او | |
۳۲۹۲ | گوسفند از مانْدگی شُد سُست و مانْد | پَس کَلیمُ اللهْ گَرد از وِیْ فَشانْد | |
۳۲۹۳ | کَفْ هَمیمالید بر پُشت و سَرَش | مینَواخت از مِهْرْ هَمچون مادَرَش | |
۳۲۹۴ | نیم ذَرّه طَیْرگیّ و خشمْ نی | غیرِ مِهْر و رَحْم و آبِ چَشمْ نی | |
۳۲۹۵ | گفت گیرم بر مَنَت رَحْمی نبود | طَبْعِ تو بر خود چرا اِسْتَم نِمود؟ | |
۳۲۹۶ | با مَلایِک گفت یَزدان آن زمان | که نَبُوَّت را نمیزیبَد فُلان | |
۳۲۹۷ | مُصْطَفی فرمود خود که هر نَبی | کرد چوپانیش بُرنا یا صَبی | |
۳۲۹۸ | بیشَبانی کردن و آن اِمْتِحان | حَق نَدادَش پیشواییِّ جهان | |
۳۲۹۹ | گفت سایِل هم تو نیز ای پَهْلَوان؟ | گفت من هم بودهام دَهْری شَبان | |
۳۳۰۰ | تا شود پیدا وَقار و صَبرَشان | کَردَشان پیش از نَبُوَّت حَقْ شَبان | |
۳۳۰۱ | هر امیری کو شَبانیّ بَشَر | آنچُنان آرَد که باشد مُوَتَمَر | |
۳۳۰۲ | حِلْمِ موسیوار اَنْدَر رَعْیِ خَود | او به جایْ آرَد به تَدْبیر و خِرَد | |
۳۳۰۳ | لاجَرَم حَقَّش دَهَد چوپانی یی | بر فَرازِ چَرخِ مَهْ روحانی یی | |
۳۳۰۴ | آن چُنان که اَنْبیا را زین رِعا | بَر کَشید و داد رَعْیِ اَصْفیا | |
۳۳۰۵ | خواجه باری تو دَرین چوپانیاَت | کردی آنچه کورْ گردد شانیاَت | |
۳۳۰۶ | دانم آن جا در مُکافاتْ ایزَدَت | سَروَریِّ جاودانه بَخشَدَت | |
۳۳۰۷ | بر امیدِ کَفِّ چون دریایِ تو | بر وظیفه دادن و ایفایِ تو | |
۳۳۰۸ | وام کردم نُه هزار از زَرْ گِزاف | تو کجایی تا شود این دُردْ صاف؟ | |
۳۳۰۹ | تو کجایی تا که خندان چون چَمَن | گویی بِسْتان آن و دَهْ چندان زِ من؟ | |
۳۳۱۰ | تو کجایی تا مرا خَندان کُنی؟ | لُطْف و اِحْسانْ چون خداوندان کُنی؟ | |
۳۳۱۱ | تو کجایی تا بَری در مَخْزَنَم؟ | تا کُنی از وام و فاقه ایمِنَم؟ | |
۳۳۱۲ | من هَمیگویم بَسْ و تو مُفْضِلَم | گفته کین هم گیر از بَهْرِ دِلَم | |
۳۳۱۳ | چون هَمیگُنجَد جهانی زیرِ طین؟ | چون بِگُنجَد آسْمانی در زمین؟ | |
۳۳۱۴ | حاشَ للهْ تو بُرونی زین جهان | هم به وَقتِ زندگی هم این زمان | |
۳۳۱۵ | در هوایِ غَیْبْ مُرغی میپَرَد | سایهٔ او بر زمینی میزَنَد | |
۳۳۱۶ | جسمْ سایهیْ سایهٔ سایهیْ دل است | جسمْ کِی اَنْدَر خورِ پایهیْ دل است؟ | |
۳۳۱۷ | مَردْ خُفته روحِ او چون آفتاب | در فَلَک تابان و تَنْ در جامه خواب | |
۳۳۱۸ | جان نَهان اَنْدَر خَلا هَمچون سِجاف | تَنْ تَقَلُّب میکُند زیرِ لِحاف | |
۳۳۱۹ | روحْ چون مِنْ اَمْرِ رَبّی مُخْتَفیست | هر مِثالی که بگویم مُنْتَفیست | |
۳۳۲۰ | ای عَجَب کو لَعْلِ شِکَّربارِ تو | وانْ جَواباتِ خوش و اَسْرارِ تو؟ | |
۳۳۲۱ | ای عَجَب کو آن عَقیقِ قَنْدخا | آن کلیدِ قُفْلِ مُشکلهایِ ما؟ | |
۳۳۲۲ | ای عَجَب کو آن دَمِ چون ذوالْفَقار | آن که کردی عقلها را بیقَرار؟ | |
۳۳۲۳ | چند هَمچون فاخْته کاشانهجو | کو و کو و کو و کو و کو و کو؟ | |
۳۳۲۴ | کو؟ همانجا که صِفاتِ رَحمَت است | قُدرت است و نُزْهَت است و فِطْنَت است | |
۳۳۲۵ | کو؟ همانجا که دل و اَنْدیشهاَش | دایِم آنجا بُد چو شیر و بیشهاَش | |
۳۳۲۶ | کو؟ همانجا که اُمیدِ مَرد و زن | میرَوَد در وَقتِ اَنْدوه و حَزَن | |
۳۳۲۷ | کو؟ همانجا که به وَقتِ عِلَّتی | چَشمْ پَرَّد بر اُمیدِ صِحَّتی | |
۳۳۲۸ | آن طَرَف که بَهْرِ دَفْعِ زشتییی | بادْ جویی بَهْرِ کِشت و کَشتییی | |
۳۳۲۹ | آن طَرَف که دلْ اِشارَت میکُند | چون زبانْ یا هو عِبارَت میکُند | |
۳۳۳۰ | او مَعَاللهْ است بی کو کو هَمی | کاشْ جولاهانه ماکو گُفتَمی | |
۳۳۳۱ | عقلِ ما کو تا بِبینَد غرب و شرق | روحها را میزَنَد صد گونه بَرق؟ | |
۳۳۳۲ | جَزْر و مَدَّش بُد به بَحْری در زَبَد | مُنْتَهی شُد جَزْر و باقی مانْد مَد | |
۳۳۳۳ | نُه هزارَم وام و من بی دسترَس | هست صد دینار ازین توزیع و بَس | |
۳۳۳۴ | حَق کَشیدَت مانْدم در کَشمَکَش | میرَوَم نومید ای خاک تو خَوش | |
۳۳۳۵ | هِمَّتی میدار در پُر حَسْرَتَت | ای همایونْ روی و دست و هِمَّتَت | |
۳۳۳۶ | آمدم بر چَشمه و اَصْلِ عُیون | یافتم در وِیْ به جایِ آبْ خون | |
۳۳۳۷ | چَرخْ آن چَرخ است آن مَهْتاب نیست | جویْ آن جوی است آبْ آن آب نیست | |
۳۳۳۸ | مُحْسِنان هستند کو آن مُسْتَطاب؟ | اَخْتَران هستند کو آن آفتاب؟ | |
۳۳۳۹ | تو شُدی سویِ خدا ای مُحْتَرَم | پَس به سویِ حَق رَوَم من نیز هم | |
۳۳۴۰ | مَجْمَع و پایِ عَلَم مَاْوَی الْقُرون | هست حَقْ کُلُّ لَدَیْنا مَحْضَرون | |
۳۳۴۱ | نَقْشها گَر بیخَبَر گَر با خَبَر | در کَفِ نَقّاش باشد مُحْتَصَر | |
۳۳۴۲ | دَم به دَم در صَفحهٔ اَنْدیشهشان | ثَبْت و مَحْوی میکُند آن بینِشان | |
۳۳۴۳ | خَشم میآرَد رِضا را میبَرَد | بُخْل میآرَد سَخا را میبَرَد | |
۳۳۴۴ | نیمْ لَحْظه مُدرَکاتَم شام و غَدْو | هیچ خالی نیست زین اِثْبات و مَحْو | |
۳۳۴۵ | کوزهگَر با کوزه باشد کارْساز | کوزه از خود کِی شود پَهْن و دِراز؟ | |
۳۳۴۶ | چوب در دستِ دُروگَر مُعْتَکِف | وَرْنه چون گردد بُریده و مُؤتَلِف | |
۳۳۴۷ | جامه اَنْدَر دستِ خیاطی بُوَد | وَرْنه از خود چون بِدوزد یا دَرد؟ | |
۳۳۴۸ | مَشک با سَقّا بود ای مُنْتَهی | وَرْنه از خود چون شود پُر یا تَهی؟ | |
۳۳۴۹ | هر دَمی پُر میشوی تی میشوی | پَس بِدان که در کَفِ صُنْعِ وِیی | |
۳۳۵۰ | چَشمْبَند از چَشمْ روزی که رَوَد | صُنْع از صانِع چه سان شَیْدا شود | |
۳۳۵۱ | چَشمداری تو به چَشمِ خود نِگَر | مَنْگَر از چَشمِ سَفیهی بیخَبَر | |
۳۳۵۲ | گوش داری تو به گوشِ خود شِنو | گوشِ گولان را چرا باشی گِرو؟ | |
۳۳۵۳ | بی زِ تَقْلیدی نَظَر را پیشه کُن | هم برایِ عقلِ خود اندیشه کُن |
دیدگاه خود را ثبت کنید
آیا می خواهید به بحث بپیوندید؟در صورت تمایل از راهنمایی رایگان ما استفاده کنید!!