مولوی‌نامه – جلد اول – فصل سوم: عقاید و افکار کلامی و فلسفی مولوی – اختیار بشر، مخلوق اختیار خالق است

مولوی در این مسئله که بشر ذاتاً فاعل مختار خلق شده و این اختیار را خالق به او عطا کرده است بیانی شیرین و عالمانه دارد.

اختیارش اختیار ما کُند/ امر شد، بر اختیاری مُستند

اختیارش اختیارت هست کرد/ اختیارش چون سواری زیر گَرد

قدرتش بر اختیارات آن‌چنان/ نَفی نَکنَد، اختیاری را از آن

خواستش می‌گوی بر وجه کمال/ که نباشد نسبت جبر و ضَلال

بعد از آن می‌گوید همین‌قدر که گفتی فعل من فعل خداست؛ ضمناً برای خود اختیار ثابت کرده‌یی زیرا فعل را به خود نسبت داده‌یی؛ و همین امر را نیز یکی از دلایل اثبات اختیار می‌توان شمرد.

چون‌که گفتی کفر من، خواست وی است/ خواست خود را نیز هم می‌دان که هست

زان‌که بی‌خواه تو خود کفر تو نیست/ کفر بی‌خواهش تَناقُض گفتنی است