۱ اَیا هَوایِ تو در جان‌ها، سَلامُ عَلَیک غُلام می‌خَری ارزان بَها، سَلامُ عَلَیک ۲ اَیا کسی که هزارانْ هزار جان و رَوان همی‌کَشَند زِهر سو تو را، سَلامُ عَلَیک ۳ به وقتِ خواندنِ آن نامه‌هایِ خون آلود بِخوان زِ جانِبِ این آشنا، سَلامُ عَلَیک ۴ تو می‌خُرامی و خورشید و ماهْ در پِیِ […]
۱ ای ظَریفِ جهان، سَلامُ عَلَیک ای غَریبِ زمان، سَلامُ عَلَیک ۲ ای سَلام تو در نگُنجیده در خَمِ آسْمان، سَلامُ عَلَیک ۳ دی که بُگْذشت، رویْ واپَس کرد کِی زِ هَجْرت فَغان، سَلامُ عَلَیک ۴ روزِ فردا زِعشقِ تو گوید زوتَرَم دَررَسان، سَلامُ عَلَیک ۵ گوشِ پنهان کجاست تا شِنَود از جهانِ نَهان، […]
۱ ای ظَریفِ جهان، سَلامُ عَلَیک اِنَّ دائی وَصِحَّتی بِیَدَیْک ۲ دارویِ دَردِ بَنده چیست؟ بگو قُبْلَةٌ لَوْ رُزِقْتُ مِنْ شَفَتَیْک ۳ از تو آیَم بَرِ تو هم به نَفیر آهِ، اَلْمُسْتَغاثُ مِنْکَ اِلَیْک ۴ گَر به خِدمَت نمی‌رَسَم به بَدَن اِنَّمَا الرُّوحُ وَالفُوْادُ لَدَیْک ۵ گر خِطابی نمی‌رَسَد بی‌حَرف پس جهان پُر چرا […]
۱ بَرخیز زِ خواب و ساز کُن چَنگ کان فِتْنهٔ مَهْ عِذارِ گُلْرَنگ ۲ نی خواب گُذاشت خواجه نی صبر نی نام گُذاشت خواجه نی نَنگ ۳ بِدْرید خِرَدْ هزار خِرقه بُگْریخت اَدَبْ هزار فَرسنگ ۴ اندیشه و دلْ به خَشم با هم اِسْتاره و مَهْ زِ رَشک در جنگ ۵ اِسْتاره به جنگ، […]
۱ عشقِ خامُش طُرفه‌تَر یا نُکته‌هایِ چَنگ، چَنگ؟ آتشِ ساده عَجَب‌تَر، یا رُخِ من رَنگ، رَنگ؟ ۲ بَرقِ آن رُخ را چه نِسْبَت، با رُخانِ زَرد، زَرد؟ تَنگِ شِکَّر را چه نِسْبَت، با دلِ بس تَنگ، تَنگ؟ ۳ مَهْ برایِ مُشتری بر تَختِ دل، بر تَختِ دل صد هزارانْ جانِ حیران گِردِ تَختَشْ دَنگ، […]
۱ عاشقیّ و آن گَهانی نام و نَنگ؟ او نَشاید، عشق را دِهْ سنگْ سنگ ۲ گَر زِ هر چیزی بِلَنْگی، دور شو راهِ دور و سَنْگلاخ و لَنْگْ لَنْگ؟ ۳ مرگ اگر مَرد است آید پیشِ من تا کَشَم خوش در کِنارش تَنگْ تَنگ ۴ من ازو جانی بَرَم بی‌رنگ و بو او […]
۱ تَتار اگرچه جهان را خراب کرد به جنگ خَرابْ گنجِ تو دارد، چرا شود دلْ تَنگ؟ ۲ جهانْ شِکَست و تو یارِ شِکَستگان باشی کجاست مَستِ تو را از چُنین خَرابی نَنگ؟ ۳ فَلَک زِ مَستیِ اَمرِ تو روز و شب در چَرخ زمین زِ شادیِ گنجِ تو خیره مانده و دَنگ ۴ […]
۱ حَریفْ جنگ گُزیند، تو هم دَرآ در جنگ چو سگْ صُداع دَهَد، تَن مَزَن، بَرآوَر سنگ ۲ به خویش آی و چُنین خویش را خَلاوه مَکُن که اینْت گوید گول است و آنْت گوید دَنگ ۳ چه دست باشد کَزْ رو مگس نَدانَد رانْد؟ زِسُست طبْعیْ کِرمی نِمایَدش چو پَلَنگ
۱ چو زد فِراقِ تو بر سَر مرا به نیرو سنگ رَسید بر سَرِ من بعد از آن زِ هر سو سنگ ۲ هزار سنگ زِ آفاق بر سَرَم آید چُنان نباشد کَزْ دستِ یارِ خوشْ خو سنگ ۳ مرا زِ مَطْبَخِ عشقِ خوشِ تو بویی بود فِراق می‌زَنَد از بَختِ من بر آن […]
۱ بِگَردان شراب ای صَنَم بی‌دِرنگ که بَزم است و چَنگ و تَرنگاتَرَنگ ۲ ولی بَزمِ روح است و ساقیِّ غَیب بِبویید بوی و نَبینید رنگ ۳ تو صَحرایِ دل بین در آن قَطره خون زِهی دشتِ بی‌حَد، در آن کُنجِ تنگ ۴ دَران بَزمِ قُدسَند اَبْدالْ مَست نه قُدسی که اُفْتَد به دستِ […]
۱ هر کِه دَرو نیست ازین عشقْ رنگ نَزدِ خدا نیست، به جُز چوب و سنگ ۲ عشقْ بَرآوَرْد زِ هر سنگْ آب عشقْ تَراشید زِ آیینهٔ زنگ ۳ کُفر به جنگ آمد و ایمان به صُلح عشقْ بِزَد آتش در صُلح و جنگ ۴ عشقْ گُشایَد دَهَن از بَحْرِ دل هر دو جهان […]
۱ توبه سَفَر گیرد با پایِ لَنْگ صَبر فرو اُفْتَد، در چاهِ تَنگ ۲ جُز من و ساقی بِنَمانَد کسی چون کُند آن چَنگْ تَرنگاتَرَنگ ۳ عقلْ چو این دید، بُرون جَست و رفت با دلِ دیوانه کِه کردست جَنگ؟ ۴ صَدْرِ خَرابات کسی را بُوَد کو رَهَد از صَدْر و زِ نام و […]
۱ ای تو وَلیْ احسانِ دل، ای حُسنِ رویَتْ دامِ دل ای از کَرَم پُرسانِ دل، وِیْ پُرسِشَت آرامِ دل ۲ ما زنده از اِکْرامِ تو، ای هر دو عالَمْ رامِ تو وِیْ از حَیاتِ نامِ تو جانی گرفته نامِ دل ۳ بر گِردِ تَنْ دلْ حَلْقه شُد، تَن با دِلَم هم خِرقه شُد […]
۱ این بوالْعَجَب کَنْدَر خَزان شُد آفتاب اَنْدَر حَمَل خونم به جوش آمد، کُند در جویِ تَنْ رَقصُ الْجَمَل ۲ این رَقصِ موجِ خونْ نِگَر، صَحرا پُر از مَجنونْ نِگَر وین عِشرتِ بی‌چون نِگَر، ایمِن زِشمشیرِ اَجَل ۳ مُردارْ جانی می‌شود، پیریْ جوانی می‌شود مِسْ زَرِّ کانی می‌شود در شهرِ ما، نِعْمَ الْبَدَل ۴ […]
۱ بانگ زدم نیم شَبان، کیست دَرین خانهٔ دل؟ گفت مَنَم، کَزْرُخِ من شُد مَهْ و خورشید خَجِل ۲ گفت که این خانهٔ دل، پُر همه نَقْش است چرا؟ گفتم این عَکسِ تو است، ای رُخِ تو رَشکِ چِگِل ۳ گفت که این نَقْشِ دِگَر، چیست پُر از خونِ جِگَر؟ گفتم این نَقْشِ منِ […]
۱ حَلْقهٔ دل زدم شبی، در هَوَسِ سَلامِ دل بانگ رَسید کیست آن؟ گفتم من، غُلامِ دل ۲ شُعلهٔ نورِ آن قَمَر، می‌زَد از شِکافِ در بر دل و چَشمِ رَهْ گَذر، از بَرِ نیک نامِ دل ۳ موج زِنورِ رویِ دل، پُر شُده بود کویِ دل کوز‌هٔ آفتاب و مَهْ، گَشته کَمینه جامِ […]
۱ اَلا ای رو تُرُش کرده، که تا نَبْوَد مرا مَدْخَل نِبِشته گِردِ روی خود، صَلا نِعْمَ الْاِدامُ الْخَل ۲ دو سه گام اَرْ زِحِرص و کین به حِلْم آیی، عَسَل جوشی که عالَم‌ها کُنی شیرین، نمی‌آیی، زِهی کاهَل ۳ غَلَط دیدم، غَلَط گفتم، همیشه با غَلَط جُفتَم که گَر من دیدَمی رویَت، نَمانْدی […]
۱ بَقا اَنْدَر بَقا باشد، طَریقِ کَم زنان، ای دل یَقین اَنْدَر یَقین آمد قَلّنْدَر بی‌گُمان، ای دل ۲ به هر لحظه زِتَدبیری، به اقلیمی رَوَد میری زِجاه و قُوَّتِ پیری، که باشد غَیب دان، ای دل ۳ کجا باشید صاحِب دل، دو روز اَنْدَر یکی مَنْزِل چو او را سَیر شُد حاصِل، از […]
۱ مَهَم را لُطف در لُطف است، از آنَم بی‌قَرار، ای دل دِلَم پُرچَشمهٔ حیوان، تَنَم در لاله زار، ای دل ۲ به زیر هر درختی بین، نشسته بَهرِ رویِ شَهْ مَلیحی، یوسُفی مَهْ رو، لطیفی گُلْ عِذار، ای دل ۳ فَکَنده در دلِ خوبانِ روحانیّ و جسمانی زِعشقِ روح و جسمِ خود، زِسوداها […]
۱ هر آن کو صبر کرد ای دل، زِشَهوت‌ها دَرین مَنْزِل عِوَض دیده‌ست او حاصِل به جان، زان سویِ آب و گِل ۲ چو شَخصی کو دو زن دارد، یکی را دلْ شِکَن دارد بِدان دیگر وَطَن دارد، که او خوش‌تَر بُدَش در دل ۳ تو گویی کین بدین خوبی، زِهی صبرِ وِیْ اَیّوبی […]
۱ امروز بِحَمْدِاللَّهْ از دی بَتَر است این دل امروز دَرین سودا، رنگی دِگَر است این دل ۲ در زیرِ درختِ گُل، دی باده هَمی‌خورْد او از خوردنِ آن باده، زیر و زَبَر است این دل ۳ از بَسْ که نِیِ عشقَت، نالید دَرین پَرده از ذوقِ نِیِ عشقت، همچون شِکَر است این دل […]
۱ چه کارِسْتان که داری اَنْدَرین دل چه بُت‌ها می‌نِگاری اَنْدَرین دل ۲ بهار آمد، زمانِ کِشت آمد کِه داند تا چه کاری اَنْدَرین دل؟ ۳ حِجابِ عِزَّت اَرْ بَستی زِبیرون به غایَتْ آشکاری اَنْدَرین دل ۴ در آب و گِل فُرو شُد پایِ طالب سَرَش را می‌بِخاری اَنْدَرین دل ۵ دلْ از اَفْلاک […]
۱ صد هزاران هَمچو ما غَرقه دَرین دریایِ دل تا چه باشد عاقِبَتْشان، وایِ دل، ایْ وایِ دل ۲ گَر اَمان خواهی، امانی نَدْهَدَت آن بی‌اَمان می‌کَشَد جان را ازین گِل، تا به سَربالایِ دل ۳ هر نواحی فوجْ فوجْ اَنْدَر گَوی یا پُشته‌یی گاه پُشته، گاه گَو، از چیست؟ از غوغایِ دل ۴ […]
۱ شُتُران مَست شُدَسْتند، بِبین رَقصِ جَمَل زُاشْتُرِ مَست که جویَد اَدَب و عِلْم و عَمَل؟ ۲ عِلْمِ ما دادهٔ او و رَهِ ما جادهٔ او گرمیِ ما دَمِ گَرمَش، نه زِ خورشیدِ حَمَل ۳ دَمِ او جانْ دَهَدَت، روزِ نَفَخْتُ بِپَذیر کارِ او کُنْ فَیَکوُن است، نه موقوفِ عِلَل ۴ ما دَرین رَهْ […]
۱ تو مرا میْ بِدِه و مَست بِخوابان و بِهِل چون رَسَد نوبَتِ خِدمَت، نَشَوم هیچ خَجِل ۲ چو گَهِ خِدمَتِ شَهْ آید، من می‌دانم گَر زِآب و گِلَم ای دوست، نِیَم پایْ به گِل ۳ در نمازش چو خُروسَم، سَبُک و وَقت شِناس نه چو زاغَم که بُوَد نَعرهٔ او وَصْل گُسِل ۴ […]
۱ رفت عُمرم در سَرِ سودایِ دل وَزْغمِ دل نیستم پَروایِ دل ۲ دلْ به قَصدِ جانِ من بَرخاسته من نِشَسته، تا چه باشد رایِ دل ۳ دلْ زِ حَلقه‌یْ دین گُریزد، زان که هست حَلقهٔ زُلفینِ خوبانْ جایِ دل ۴ گِردِ او گَردم که دل را گِرد کرد کو رَسَد فریادم از غوغایِ […]
۱ سویِ آن سُلطانِ خوبانْ اَلرَّحیل سویِ آن خورشیدِ جانانْ اَلرَّحیل ۲ کاروانِ بَس گِرانْ آهنگ کرد هین، سَبُک تَر ای گِرانان اَلرَّحیل ۳ سویِ آن دریایِ مَردیّ و بَقا مَردوار، ای مَردمان هانْ اَلرَّحیل ۴ آفتابِ رویِ شَهْ عالَم گرفت صُبح شد ای پاسْبانان اَلرَّحیل ۵ هَمچو مُرغانِ خَلیلی سویِ سَر زان که […]
۱ امروزْ روزِ شادی و امسالْ سالِ گُل نیکوست حالِ ما، که نِکو باد حالِ گُل ۲ گُل را مَدَد رَسید زِگُلْزارِ رویِ دوست تا چَشمِ ما نَبیند دیگر زَوالِ گُل ۳ مَست است چَشمِ نرگس و خَندانْ دَهانِ باغ از کَرّو فَرّو رونَق و لُطف و کَمالِ گُل ۴ سوسنْ زبان گُشاده و […]
۱ تا نَزَنَد آفتاب، خیمهٔ نورِ جَلال حَلْقهٔ مُرغانِ روز، کِی بِزَنَد پَرّو بال؟ ۲ از نَظَرِ آفتاب، گشت زمینْ لاله زار خانه نِشَستن کُنون هست وَبالِ وَبال ۳ تیغ کَشید آفتاب، خونِ شَفَق را بِریخت خونِ هزاران شَفَق، طَلْعَتِ او را حَلال ۴ چَشمْ گُشا عاشقا بر فَلَکِ جان بِبین صورتِ او چون […]
۱ چَشمِ تو با چَشمِ من، هر دَم بی‌قیل و قال دارد در درسِ عشق، بَحث و جواب و سوآل ۲ گاه کُند لاغَرَم، هَمچو لَبِ ساغَرم گاه کُند فَربَهَم، تا نَرَوَم در جَوال ۳ چون کَشَدم سویِ طوی، من بِکَشَم گوشِ شیر چون که نَهان کرد روی، ناله کُنم از شُغال ۴ چون […]
۱ شُد پِیِ این لولیانْ در حَرَمِ ذوالْجَلال چَشمه و سَبزه مُقام، شوخی و دُزدی حَلال ۲ رَهْ زنی آن کَس کُند، کو نَشِناسَد رَهی خانه دَغَل او بُوَد کو نَشِناسَد جَمال ۳ اهلِ جهانْ عنکبوت، صیدِ همه خَرمگَس هیچ ازیشان مگو، تام نگیرد مَلال ۴ دُزدِ نَهان خانه را، شاهِد و غَمّاز کیست؟ […]
۱ چند ازین قیل و قال؟ عشق پَرست و بِبال تا تو بِمانی چو عشق، در دو جهانْ بی‌زَوال ۲ چند کَشی بارِ هَجْر؟ غُصّه و تیمارِ هَجْر؟ خاصه که مِنْقارِ هَجْر، کَنْد تو را پَرّو بال ۳ آه زِنَفْسِ فُضول، آه زِضَعفِ عُقول آه زِیارِ مَلول، چند نِمایَد مَلال؟ ۴ آن که هَمی‌خوانَمَش، […]
۱ چگونه بَرنَپَرَد جان؟ چو از جَنابِ جَلال خِطابِ لُطفِ چو شِکَّر به جان رَسَد که تَعال ۲ در آب چون نَجَهَد زود ماهی از خُشکی چو بانگِ موج به گوشش رَسَد زِبَحْرِ زُلال؟ ۳ چرا زِ صید نَپَرَّد به سویِ سُلطانْ باز چو بِشْنَود خَبَرِ اِرْجِعی زِطَبْل و دَوال؟ ۴ چرا چو ذَرّه […]
۱ تو را سَعادت بادا، در آن جَمال و جَلال هزار عاشق اگر مُرد، خونِ ماتْ حَلال ۲ به یک دَمَم بِفُروزی، به یک دَمَم بِکُشی چو آتشیم به پیشِ تو ای لَطیفْ خِصال ۳ دلْ آب و قالَبْ کوزه‌ست و خوف بر کوزه؟ چو آب رفت به اصلَش، شِکَسته گیر سُفال ۴ تو […]
۱ دو چَشمْ اگر بِگُشادی به آفتابِ وصال بَرآ به چَرخِ حقایق دگر مگو زِ خیال ۲ ستاره‌ها بِنِگَر از وَرایِ ظُلْمَت و نور چو ذَرّه رَقص کُنان در شُعاعِ نورِ جَلال ۳ اگرچه ذَرّه در آن آفتاب دَرنَرَسَد ولی زِتابِ شُعاعَش، شوند نورخِصال ۴ هر آن دلی که به خِدمَت خَمید چون ابرو […]
۱ اگر دَرآیَد ناگَهْ صَنَم، زِهی اِقْبال چو در بُتان زَنَد آتش بُتَم، زِهی اِقْبال ۲ چُنان که دی زِ جَمالَش هزار توبه شِکَست اگر رَسَد عَجَب امروز هم، زِهی اِقْبال ۳ نِشَسته‌اَند در اومیدِ او قِطارْقِطار اگر زِلُطفْ نِمایَد کَرَم، زِهی اِقْبال ۴ میانِ لشکَرِ هِجران، که تیغ در تیغ است سپاهِ وَصْل […]
۱ پیام کرد مرا بامْداد بَحْرِ عَسَل که موجْ موجِ عَسَل بین، به چَشمِ خَلْق غَزَل ۲ به روزه دار نیاید زِآب جُز بانگی وَلیکْ عاقِبَت آن بانگ هم رَسَد به عَمَل ۳ سَماعْ شَرفهٔ آب است و تِشْنگان در رَقص حَیات یابی ازین بانگِ آب اَقَلِّ اَقَل ۴ بگوید آب زِمن رُسته‌یی، به […]
۱ به گوشِ دلْ پِنِهانی بِگُفت رَحْمَتِ کُل که هرچه خواهی می‌کُن، ولی زِما مَسِکُل ۲ تو آنِ ما و من آنِ تو، هَمچو دیده و روز چرا رَوی زِبَرِ من، به هر غَلیظ و عُتُل ۳ بِگُفت دل که سُکُستَن زِتو چگونه بُوَد؟ چگونه بی‌زِدُهُل زَن کُند غَریوْ دُهُل؟ ۴ همه جهان دُهُلَند […]
۱ زِ خود شُدم زِ جَمالِ پُر از صفا، ای دل بِگُفتَمَش که زِهی خوبیِ خدا، ای دل ۲ غُلامِ توست هزار آفتاب و چَشم و چراغ زِپَرتوِ تو ظِلال است جان‌ها، ای دل ۳ نِهایَتی‌ست که خوبی از آن گُذَر نکُند گُذشت حُسنِ تو از حَدّ و مُنْتَها، ای دل ۴ پَریّ و […]
۱ باده دِهْ ای ساقیِ جان، بادهٔ بی‌دُرد و دَغَل کارْ ندارم جُز ازین، گَر بِزیَم تا به اَجَل ۲ هاتِ حَبیبی سَکَرًا، لا بِفُتُورٍ وَکَسَلْ یَقْطَعُ عَنْ شارِبِهِ کُلَّ مَلالٍ وَفَشَلْ ۳ باده چو زَر دِهْ که زَرَم، ساغَر پُر دِهْ که نَرَم غَرقهٔ مَقصود شُدی، تا چه کُنی عِلْم و عَمَل؟ ۴ […]