مثنوی مولانا – دفتر سوّم – بخش ۵۳ – داستانِ مشغول شُدنِ عاشقی به عشقْ‌نامه خواندن و مطالعه کردنِ عشقْ‌نامه درحُضورِ معشوقِ خویش و معشوقْ آن را ناپَسَند داشتن که طَلَبُ الدَّلیلِ عِنْدَ حُضورِ الْمَدْلولِ قَبیحٌ وَالْاِشْتِغالُ بِالْعِلْمِ بَعْدَ الْوصولِ اِلَی الْمَعْلومِ مَذْمومٌ

۱۴۰۷ آن یکی را یارْ پیشِ خود نِشانْد نامه بیرون کرد و پیشِ یار خوانْد
۱۴۰۸ بیت‌ها در نامه و مَدْح و ثَنا زاری و مِسْکینی و بَسْ لابِه‌ها
۱۴۰۹ گفت معشوق این اگر بَهرِ من است گاهِ وَصلْ این عُمر ضایِع کردن است
۱۴۱۰ من به پیشَت حاضر و تو نامه خوان؟ نیست این باری نِشانِ عاشقان
۱۴۱۱ گفت این‌جا حاضری امّا وَلیک من نمی‌یابَم نَصیبِ خویشْ نیک
۱۴۱۲ آن چه می‌دیدم زِ تو پارینه سال نیست این دَم گَرچه می‌بینم وِصال
۱۴۱۳ من ازین چَشمه زُلالی خَورده‌ام دیده و دل زآبْ تازه کرده‌ام
۱۴۱۴ چَشمه می‌بینم وَلیکِن آبْ نی راهِ آبَم را مگر زد رَه‌زَنی
۱۴۱۵ گفت پس من نیستم معشوقِ تو من به بُلْغار و مُرادت در قُتُو
۱۴۱۶ عاشقی تو بر من و بر حالَتی حالَت اَنْدَر دست نَبْوَد یا فَتی
۱۴۱۷ پس نِیَم کُلّیِّ مَطْلوبِ تو من جُزوِ مَقْصودم تو را اَنْدَرزَمَن
۱۴۱۸ خانهٔ معشوقه‌اَم معشوق نی عشق بر نَقْد است بر صندوق نی
۱۴۱۹ هست معشوق آن کِه او یک تو بُوَد مُبْتَدا و مُنْتَهایَت او بُوَد
۱۴۲۰ چون بِیابی‌اَش نَمانی مُنتَظِر هم هویدا او بُوَد هم نیز سِر
۱۴۲۱ میرِ اَحْوال است نه موقوفِ حال بَندهٔ آن ماه باشد ماه و سال
۱۴۲۲ چون بگوید حال را فرمان کُند چون بخواهد جسم‌ها را جان کُند
۱۴۲۳ مُنْتَها نَبْوَد که موقوف است او مُنْتَظِر بِنْشَسته باشد حال‌جو
۱۴۲۴ کیمیایِ حال باشد دستِ او دست جُنبانَد شود مِسْ مَستِ او
۱۴۲۵ گَر بخواهد مرگ هم شیرین شود خار و نَشْتَر نَرگس و نَسرین شود
۱۴۲۶ آن کِه او موقوفِ حال است آدمی‌ست کو به حال اَفْزون و گاهی در کَمی‌ست
۱۴۲۷ صوفی اِبْنُ الْوَقْت باشد در مَنال لیکْ صافی فارغ است از وَقت و حال
۱۴۲۸ حال‌ها موقوفِ عَزْم و رایِ او زنده از نَفْخِ مَسیح‌آسایِ او
۱۴۲۹ عاشقِ حالی نه عاشقْ بر مَنی بر امیدِ حالْ بر من می‌تَنی
۱۴۳۰ آن که یک دَمْ کم دَمی کامل بُوَد نیست مَعْبودِ خَلیل آفِلْ بُوَد
۱۴۳۱ وان کِه آفِل باشد و گَهْ آن و این نیست دِلْبَر لا اُحِبُّ الْآفِلین
۱۴۳۲ آن کِه او گاهی خوش و گَهْ ناخَوش است یک زمانی آب و یک دَمْ آتش است
۱۴۳۳ بُرجِ مَهْ باشد وَلیکِن ماه نه نَقْشِ بُت باشد ولی آگاه نه
۱۴۳۴ هست صوفیِّ صَفاجو اِبْنِ وَقت وَقت را هَمچون پدر بِگْرفته سخت
۱۴۳۵ هست صافی غَرقِ عشقِ ذوالْجَلال اِبْنِ کَس نه فارغ از اوقات و حال
۱۴۳۶ غَرقهٔ نوری که او لَمْ یولَد است لَمْ یَلِدْ لَمْ یولَد آنِ ایزد است
۱۴۳۷ رو چُنین عشقی بِجو گَر زنده‌یی وَرْنه وَقتِ مُختلِف را بَنده‌یی
۱۴۳۸ مَنْگَر اَنْدَر نَقْشِ زشت و خوبِ خویش بِنْگَر اَنْدَر عشق و در مَطْلوبِ خویش
۱۴۳۹ مَنْگَر آن که تو حَقیری یا ضَعیف بِنْگَر اَنْدَر هِمَّتِ خود ای شریف
۱۴۴۰ تو به هر حالی که باشی می‌طَلَب آب می‌جو دایما ای خُشکْ‌لَب
۱۴۴۱ کان لبِ خُشکَت گواهی می‌دَهَد کو به آخِر بر سَرِ مَنْبَع رَسَد
۱۴۴۲ خُشکیِ لب هست پیغامی زِ آب که به مات آرَد یَقین این اِضْطِراب
۱۴۴۳ کین طَلَب‌کاری مُبارک جُنْبِشی‌ست این طَلَب در راهِ حَقْ مانع کُشی‌ست
۱۴۴۴ این طَلَب مِفْتاحِ مَطْلوباتِ توست این سپاه و نُصْرتِ رایاتِ توست
۱۴۴۵ این طَلَب هَمچون خُروسی در صیاح می‌زَنَد نَعْره که می‌آید صَباح
۱۴۴۶ گَرچه آلَت نیسْتَت تو می‌طَلَب نیست آلَت حاجَتْ اَنْدَر راهِ رَب
۱۴۴۷ هر کِه را بینی طَلَب‌کار ای پسر یارِ او شو پیشِ او اَنْداز سَر
۱۴۴۸ کَزْ جَوارِ طالِبان طالِب شَوی وَزْ ظِلالِ غالِبان غالِب شَوی
۱۴۴۹ گَر یکی موری سُلَیمانی بِجُست مَنْگَر اَنْدَر جُستنِ او سُستْ سُست
۱۴۵۰ هرچه داری تو زِ مال و پیشه‌یی نه طَلَب بود اَوَّل و اَنْدیشه‌یی؟

#دکلمه_مثنوی

#داستانهای_مثنوی_مولانا

معشوقی عاشق خود را به پیش خود خواند و در کنار خود نشاند. عاشق خام طبع به جای آنکه از محضر معشوق حظّ و استفاده کافی برد انبوهی از نامه‌های سوزناک که در دوران هجران نوشته بود از جیب بیرون آورد و شروع کرد به خواندن آنها برای معشوق. چون خواندن از حد بیرون شد، حوصله معشوق سر رفت. معشوق با نگاهی تحقیرآمیز به او می‌نگرد و می‌گوید: اگر این نامه‌ها را برای من نوشته‌ای که تو الان در کنار منی و به وصالم رسیده‌ای، آیا خواندن نامه عاشقانه در هنگام وصال جز تلف کردن عمر نیست؟! عاشق در جواب می‌گوید: می‌دانم الان در حضورت نشسته‌ام اما نمی‌دانم چرا آن لذتی که از یاد تو در دوران فراق داشتم دیگر چنین حسی ندارم؟! معشوق می‌گوید: دلیل آن است که تو عاشق حالات مختلفی هستی که در من یافته ای ، پس من معشوق تو نیستم ، بلکه فقط خانه معشوق تو هستم .

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

آیا می خواهید به بحث بپیوندید؟
در صورت تمایل از راهنمایی رایگان ما استفاده کنید!!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *