مثنوی مولانا – دفتر اوّل – بخش ۱۳۸ – قَبول کردنِ خلیفه هَدیه را و عَطا فرمودن با کَمالِ بی‌نیازی از آن هدیه و از آن سَبو
| ۲۸۶۶ | چون خلیفه دید و اَحْوالَش شَنید | آن سَبو را پُر زِ زَر کرد و مَزید | |
| ۲۸۶۷ | آن عَرَب را کرد از فاقه خَلاص | داد بَخشش‌ها و خِلْعَت‌هایِ خاص | |
| ۲۸۶۸ | کین سَبو پُر زَرْ به دستِ او دهید | چون که واگردد، سویِ دَجله‌ش بَرید | |
| ۲۸۶۹ | از رَهِ خُشک آمده‌ست و از سَفَر | از رَهِ دَجله‌ش بُوَد نزدیک‌تَر | |
| ۲۸۷۰ | چون به کَشتی دَر نِشَست و دَجله دید | سَجده می‌کرد از حَیا و می‌خَمید | |
| ۲۸۷۱ | کِی عَجَب لُطْفْ این شَهِ وَهّاب را | وین عَجَب‌تَر کو سِتَد آن آب را | |
| ۲۸۷۲ | چون پَذیرفت از من آن دریایِ جود | این چُنین نَقْدِ دَغَل را زودْ زود؟ | |
| ۲۸۷۳ | کُلِّ عالَم را سَبو دان ای پسر | کو بُوَد از عِلْم و خوبی تا به سَر | |
| ۲۸۷۴ | قطره‌یی از دَجلهٔ خوبیِّ اوست | کان نمی‌گُنجَد، زِ پُرّی زیرِ پوست | |
| ۲۸۷۵ | گَنجِ مَخْفی بُد زِ پُرّی چاک کرد | خاک را تابان‌تَر از اَفْلاک کرد | |
| ۲۸۷۶ | گَنجِ مَخْفی بُد زِ پُرّی جوش کرد | خاک را سُلطانِ اَطْلَس‌پوش کرد | |
| ۲۸۷۷ | وَرْ بِدیدی شاخی از دَجله‌یْ خدا | آن سَبو را او فَنا کردی فَنا | |
| ۲۸۷۸ | آن کِه دیدَندَش همیشه بی‌خَودند | بی‌خودانه بر سَبو سنگی زَدند | |
| ۲۸۷۹ | ای زِ غَیرت بر سَبو سنگی زده | وان شِکَستَتْ خود دُرُستی آمده | |
| ۲۸۸۰ | خُم شِکَسته، آب ازو ناریخته | صد دُرُستی زین شِکَست اَنْگیخته | |
| ۲۸۸۱ | جُزوْ جُزوِ خُم به رَقْص است و به حال | عقلِ جُزوی را نِموده این مُحال | |
| ۲۸۸۲ | نه سَبو پیدا دَرین حالَت، نه آب | خوش بِبین، وَاللّهُ اَعْلَمْ بِالصَّواب | |
| ۲۸۸۳ | چون دَرِ مَعنی زنی، بازت کُنند | پَرِّ فِکْرَت زَن که شَهْبازت کُنند | |
| ۲۸۸۴ | پَرِّ فِکْرَت شُد گِل‌آلود و گِران | زان که گِل‌خواری، تو را گِل شُد چو نان | |
| ۲۸۸۵ | نانْ گِل است و گوشت، کَم‌تَر خور ازین | تا نَمانی هَمچو گِلْ اَنْدر زمین | |
| ۲۸۸۶ | چو گرسنه می‌شَوی، سگ می‌شَوی | تُند و بَد پِیوَند و بَدرَگ می‌شَوی | |
| ۲۸۸۷ | چون شُدی تو سیر، مُرداری شُدی | بی‌خَبَر، بی‌پا، چو دیواری شُدی | |
| ۲۸۸۸ | پَس دَمی مُردار و دیگر دَمْ سگی | چون کُنی در راهِ شیران خوش‌تَگی؟ | |
| ۲۸۸۹ | آلَتِ اِشْکارِ خود جُز سگ مَدان | کَمتَرَک اَنْداز سگ را استخوان | |
| ۲۸۹۰ | زان که سگ چون سیر شُد، سَرکَش شود | کِی سویِ صَیْد و شِکارِ خَوش دَوَد؟ | |
| ۲۸۹۱ | آن عَرَب را بی‌نَوایی می‌کَشید | تا بِدان دَرگاه و آن دولت رَسید | |
| ۲۸۹۲ | در حِکایَت گفته‌ایم اِحْسانِ شاه | در حَقِ آن بی‌نَوایِ بی‌پَناه | |
| ۲۸۹۳ | هرچه گوید مَردِ عاشق، بویِ عشق | از دَهانَش می‌جَهَد در کویِ عشق | |
| ۲۸۹۴ | گَر بگوید فِقْه، فَقر آید همه | بویِ فَقر آید از آن خوشْ دَمدَمه | |
| ۲۸۹۵ | وَرْ بگوید کُفر، دارد بویِ دین | آید از گفتِ شَکَش بویِ یَقین | |
| ۲۸۹۶ | کَفِّ کَژْ کَزْ بَهْرِ صِدْقی خاسته است | اَصلِ صافْ آن تیره را آراسته است | |
| ۲۸۹۷ | آن کَفَش را صافی و مَحْقوق دان | هَمچو دُشنامِ لبِ معشوق دان | |
| ۲۸۹۸ | گشته آن دُشنامِ نامَطْلوبِ او | خوشْ زِ بَهرِ عارِضِ مَحْبوبِ او | |
| ۲۸۹۹ | گَر بگوید کَژْ، نِمایَد راستی | ای کَژی که راست را آراستی | |
| ۲۹۰۰ | از شِکَر گَر شَکلِ نانی می‌پَزی | طَعْمِ قَند آید نه نانْ چون می‌مَزی | |
| ۲۹۰۱ | وَرْ بِیابَد مؤمنی زَرّین وَثَن | کِی هِلَد آن را برایِ هر شَمَن؟ | |
| ۲۹۰۲ | بلکه گیرد، اَنْدر آتش اَفْکَند | صورتِ عاریَّتَش را بِشْکَند | |
| ۲۹۰۳ | تا نَمانَد بر ذَهَب نَقْشِ وَثَن | زان که صورتْ مانع است و راهْ‌زَن | |
| ۲۹۰۴ | ذاتِ زَرَّش، دادِ رَبّانیَّت است | نَقْشِ بُت بر نَقْدِ زَرْ عاریَّت است | |
| ۲۹۰۵ | بَهرِ کِیْکی تو گِلیمی را مَسوز | وَزْ صُداعِ هر مگس مَگْذار روز | |
| ۲۹۰۶ | بُت‌پَرَستی، چون بِمانی در صُوَر | صورتَش بُگْذار و در مَعنی نِگَر | |
| ۲۹۰۷ | مَردِ حَجّی، هَمرَهِ حاجی طَلَب | خواه هِنْدو، خواه تُرک و یا عَرَب | |
| ۲۹۰۸ | مَنْگَر اَنْدر نَقْش و اَنْدر رَنگِ او | بِنْگَر اَنْدر عَزْم و در آهنگِ او | |
| ۲۹۰۹ | گَر سیاه است او، هم‌آهنگِ تو است | تو سِپیدَش خوان، که هم رَنگِ تو است | |
| ۲۹۱۰ | این حِکایَت گفته شُد زیر و زَبَر | هَمچو فِکْرِ عاشقانْ بی‌پا و سَر | |
| ۲۹۱۱ | سَر ندارد، چون زَازَل بوده‌ست پیش | پا ندارد، با اَبَد بوده‌ست خویش | |
| ۲۹۱۲ | بلکه چون آب است هر قطره ازان | هم سَر است و پا و هم بی هر دُوان | |
| ۲۹۱۳ | حاشَ لِلَّهْ، این حِکایَت نیست هین | نَقْدِ حالِ ما و توست این، خوش بِبین | |
| ۲۹۱۴ | زان که صوفی با کَر و با فَر بُوَد | هرچه آن ماضی‌ست، لا یُذْکَر بُوَد | |
| ۲۹۱۵ | هم عَرَب ما، هم سَبو ما، هم مَلِک | جُمله ما یُؤْفَکُ عَنَهُ مَنْ اُفِک | |
| ۲۹۱۶ | عقل را شو دان و زن این نَفْس و طَمْع | این دو ظُلْمانیّ و مُنْکِر، عقلْ شمع | |
| ۲۹۱۷ | بِشْنو اکنون اَصلِ اِنْکار از چه خاست | زان که کُل را گونه‌گونه جُزوهاست | |
| ۲۹۱۸ | جُزوِ کُل، نی جُزوها نِسْبَت به کُلّ | نی چو بویِ گُل که باشد جُزوِ گُل | |
| ۲۹۱۹ | لُطْفِ سَبزه جُزو لُطْفِ گُل بُوَد | بانگِ قُمْری جُزوِ آن بُلبُل بُوَد | |
| ۲۹۲۰ | گَر شَوَم مشغولِ اِشْکال و جواب | تشنگان را کِی تَوانم داد آب؟ | |
| ۲۹۲۱ | گَر تو اِشْکالی به کُلّیّ و حَرَج | صَبر کُن الصَّبْرُ مِفْتاحُ الفَرَجْ | |
| ۲۹۲۲ | اِحْتِما کُن، اِحْتِما زَاَنْدیشه‌ها | فکرْ شیر و گور و دل‌ها بیشه‌ها | |
| ۲۹۲۳ | اِحْتِماها بر دَواها سَروَر است | زان که خاریدنْ فُزونیِّ گَر است | |
| ۲۹۲۴ | اِحْتِما اَصلِ دَوا آمد یَقین | اِحْتِما کُن قُوَّتِ جانَت بِبین | |
| ۲۹۲۵ | قابِلِ این گفت‌ها شو گوشوار | تا که از زَرْ سازَمَت من گوشوار | |
| ۲۹۲۶ | حَلْقه در گوشِ مَهِ زَرگَر شَوی | تا به ماه و تا ثُریّا بَر شَوی | |
| ۲۹۲۷ | اَوَّلا بِشْنو که خَلْقِ مُختَلِف | مُختَلِف جانَنْد تا یا از اَلِف | |
| ۲۹۲۸ | در حُروفِ مُختَلِفْ شور و شَکی‌ست | گَرچه از یک رو زِ سَر تا پا یکی‌ست | |
| ۲۹۲۹ | از یکی رو ضِدّ و یک رو مُتَّحِد | از یکی رو هَزل و از یک رویْ جِد | |
| ۲۹۳۰ | پس قیامت روزِ عَرضِ اکبر است | عَرضْ او خواهد که با حُسن و فَر است | |
| ۲۹۳۱ | هرکِه چون هِنْدویِ بَدسودایی است | روزِ عَرضَشْ نوبَتِ رسوایی است | |
| ۲۹۳۲ | چون ندارد رویِ هَمچون آفتاب | او نخواهد جُز شبی هَمچون نِقاب | |
| ۲۹۳۳ | بَرگِ یک گُل چون ندارد خارِ او | شُد بَهاران دُشمنِ اسرارِ او | |
| ۲۹۳۴ | وان که سَر تا پا گُل است و سوسن است | پس بَهارْ او را دو چَشمِ روشن است | |
| ۲۹۳۵ | خارِ بی‌مَعنی خَزان خواهد خَزان | تا زَنَد پَهْلویِ خود با گُلْسِتان | |
| ۲۹۳۶ | تا بِپوشَد حُسنِ آن و نَنگِ این | تا نَبینی رَنگِ آن و زَنگِ این | |
| ۲۹۳۷ | پس خَزانْ او را بهار است و حَیات | یک نِمایَد سَنگ و یاقوتِ زکات | |
| ۲۹۳۸ | باغْبان هم دانَد آن را در خَزان | لیک دیدِ یک بِهْ از دیدِ جهان | |
| ۲۹۳۹ | خود جهانْ آن یک‌کَس است، او اَبْلَه است | هر ستاره بر فَلَک جُزوِ مَهْ است | |
| ۲۹۴۰ | پس هَمی‌گویند هر نَقْش و نِگار | مُژده مُژده نَکْ هَمی‌آید بهار | |
| ۲۹۴۱ | تا بُوَد تابان شکوفه چون زِرِه | کِی کُنند آن میوه‌ها پیدا گِرِه؟ | |
| ۲۹۴۲ | چون شکوفه ریخت، میوه سَر کُند | چون که تَنْ بِشْکَست، جانْ سَر بَر زَنَد | |
| ۲۹۴۳ | میوه مَعنیّ و شُکوفه صورتَش | آن شُکوفه مُژده، میوه نِعْمَتَش | |
| ۲۹۴۴ | چون شکوفه ریخت، میوه شُد پَدید | چون که آن کَم شُد، شُد این اَنْدَر مَزید | |
| ۲۹۴۵ | تا که نان نَشْکَست قُوَّت کِی دَهَد؟ | ناشِکَسته خوشه‌ها کِی مِیْ دَهَد؟ | |
| ۲۹۴۶ | تا هَلیله نَشْکَند با اَدْویه | کِی شَود خود صِحَّت‌اَفْزا اَدْویه؟ |
دیدگاه خود را ثبت کنید
آیا می خواهید به بحث بپیوندید؟در صورت تمایل از راهنمایی رایگان ما استفاده کنید!!