مثنوی مولانا – دفتر ششم – بخش ۴۳ – حِکایَتِ آن رَنْجور که طَبیب درو اومیدِ صِحَّت ندید

#دکلمه_مثنوی

#شرح_مثنوی
#داستانهای_مثنوی_مولانا

شخصی بیمار نزد طبیب رفت. طبیب پس از گرفتن نبض او متوجه شد که او دچار نوعی بیماری روانی است. پس به او گفت: برای علاج خود اصلا امیالت را سرکوب نکن و هرچه خواستی در دم انجام بده. بیمار همین که پایش را از مطب بیرون گذاشت  دلش خواست کنار جویباری برود و قدم بزند. در آنجا شخصی را دید که کنار جوی نشسته و گردنی پهن و صاف دارد. بیمار میل کرد پس گردنی محکمی نثارش کند. ابتدا خواست خودداری کند اما وقتی یاد پند طبیب افتاد دست خود را بالابرد و محکم پس گردن آن نگون بخت کوبید. مضروب از جا پرید و خواست تلافی کند اما دید که او شخصی لاغر و مُردنی است. پس از زدنش صرفه نظر کرد و او را پیش قاضی برد. وقتی قاضی شکایت آن شخص را شنید گفت: دادگاه بین زندگان حکم می‌کند و این شخص از فرط لاغری جزء مردگان است. پس قاضی رو به شاکی کرد و گفت: چقدر پول همراه داری؟ گفت: شش درهم. قاضی گفت: سه درهمش را به این شخص بده که فردی محتاج است. شاکی بابت این حکم ناعادلانه با قاضی مشغول جدال شد، که بیمار دوباره نگاهش به پشت گردن قاضی افتاد و دید برای سیلی خوردن مناسبتر از فرد قبلی ست. پس سیلی جانانه‌ای هم نصیب قاضی کرد. شاکی با تمسخر رو به قاضی کرد و گفت: هر کس برای دیگران چاه کَنَد عاقبت خود نیز درآن گرفتار آید.
این حکایت ازپرنکته‌ترین حکایات مثنوی است.چند نمونه ازنکات آن:
مثلا آنجا که بیمار سیلی محکمی به آن شخص می‌زند، مولانا آن بیمار را بعنوان نمادی از شخصیت بیمار جامعه می‌داند که عموما میل به آزار دیگران دارند.
و بعد ازان به این نکته اخلاقی می‌پردازد که هر کس نتیجه اعمال خود را خواهد دید.