http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:35:172021-05-07 15:45:53مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۷۲ - جواب گفتنِ مُرید و زَجْر کردنِ مُرید آن طَعّانه را از کُفر و بیهوده گفتن
2262
نَکْ خیالِ آن فَقیرم بی‌ریا
عاجِز آوَرْد از بیا و از بیا
…
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:38:472021-05-07 15:44:58مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۷۷ - رُجوع کردن به قِصّهٔ قُبّه و گنج
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:39:482021-05-07 15:44:46مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۷۸ - اِنابَتِ آن طالِبِ گنجْ به حَقْ تَعالی بَعد از طَلَبِ بسیار و عَجْز و اِضْطِرار که ای وَلیُّ الاظْهار تو کُن این نَهان را آشکار
2352
اَنْدَرین بود او که اِلْهام آمَدَش
کَشف شُد این…
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:40:202021-05-07 15:44:35مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۷۹ - آواز دادنِ هاتِف مَر طالِبِ گنج را و اِعْلام کردن از حقیقتِ اَسْرارِ آن
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:40:502021-05-07 15:44:20مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۰ - حِکایَتِ آن سه مُسافرِ مسلمان و تَرسا و جُهود و آن که به مَنْزِل قوتی یافتند و تَرسا و جهود سیر بودند گفتند این قوت را فردا خوریم مُسلمان صایِم بود گرسنه مانْد از آن که مَغْلوب بود
2463
اُشتُر و گاو و قُچی در پیشِ راه
یافتند اَنْدَ…
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:41:462021-05-07 15:41:17مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۱ - حِکایَتِ اُشتُر و گاو و قُچ که در راه بَندِ گیاه یافتند هر یکی می‌گفت من خورم
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:43:502021-05-07 15:40:37مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۴ - مُنادی کردنِ سَیِّد مَلِک تِرْمِدْ که هر کِه در سه یا چهار روز به سَمَرقَند رَوَد به فُلان مُهِم خِلْعَت و اسب و غُلام و کَنیزک و چَندین زَر دَهَم و شَنیدنِ دَلْقَک خبَرِ این مُنادی در دِهْ و آمدن به اولاقی نَزْدِ شاه که من باری نَتَوانم رَفتن
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:44:492021-05-07 15:40:26مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۵ - حِکایَتِ تَعَلُّقِ موش با چَغْز و بَستنِ پایِ هر دو به رِشته دراز و بَر کَشیدنِ زاغْ موش را و مُعَلَّق شُدنِ چَغْز و نالیدن و پَشیمانیِ او از تَعَلُّق با غیرِ جِنْس و با جِنْس خود ناساختن
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:47:312021-05-07 15:40:15مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۶ - تَدْبیر کردنِ موشْ به چَغْز که من نمی‌توانم بَرِ تو آمدن به وَقتِ حاجَت در آب میانِ ما وَصْلَتی باید که چون من بر لبِ جو آیم تورا تَوانَم خَبَر کردن و تو چون بر سَرِ سوراخِ موش‌خانه آیی مرا توانی خَبَر کردن اِلی آخِرِهِ
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:48:282021-05-07 15:39:46مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۸ - لابِه کردنِ موش مَر چَغْز را کی بَهانه مَیَندیش و در نَسْیه مَیَنْداز اِنْجاح این حاجَتِ مرا که فِی التَّاخیرِ آفاتٌ و الصّوفیُّ اِبْنُ الْوَقْتِ و این دست از دامَنِ پدر باز ندارد و اَبِ مُشْفِق صوفی که وَقت است او را به نِگَرش به فردا مُحتاج نگرداند چَندانَش مُسْتَغْرِق دارد در گُلْزارِ سَریعُ الْحِسابیِ خویشْ نه چون عَوام مُنْتَظِرِ مُسْتَقْبل نباشد نَهْری باشد نه دَهْری که لا صَباحَ عِنْدَ اللهِ وَ لا مَساءَ ماضی و مُسْتَقْبِل و اَزَل و اَبَد آن جا نباشد آدمْ سابِق و دَجّال مَسْبوق نباشد که این رُسوم در خِطّهٔ عقلِ جُزوی است و روحِ حیوانی در عالَم لا مَکان و لا زمان این رُسوم نباشد پَس او اِبْنِ وقتی‌ست که لا یُفْهَمُ مِنْهُ اِلّا نَفْیُ تَفْرِقَةِ الْاَ زْمِنَةِ چُنان که از اَللهُ واحِدٌ فَهْم شود نَفیِ دویی نی حقیقتِ واحدی
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:49:142021-05-07 15:39:27مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۹ - حِکایَتِ شبْ دُزدان که سُلطان مَحْمود شب در میانِ ایشان اُفتاد که من یکی‌اَم از شما و بر اَحْوالِ ایشانْ مُطَّلِع شُدن اِلی آخِرِهِ
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:49:512021-05-07 15:39:16مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۰ - قِصّهٔ آن که گاو بَحْری گوهرِ کاویانْ از قَعْرِ دریا بَر آوَرَد شب بر ساحلِ دریا نَهَد در دُرَخش و تابِ آن می‌چَرَد بازرگان از کَمین بُرون آید چون گاو از گوهر دورتَر رفته باشد بازرگان به لَجْمِ و گِلِ تیره گوهر را بِپوشانَد و بر درخت گُریزد اِلی آخِرِ الْقِصّه و التَّقْریب
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:51:172021-05-07 15:39:05مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۱ - رُجوع کردن به قِصّهٔ طَلَب کردنِ آن موشْ آن چَغْز را لب‌لبِ جو و کَشیدن سَر رشته تا چَغْز را در آب خَبَر شود از طَلَبِ او
2982
بود عَبْدُالْغَوْث هم‌جِنْسِ پَری
چون پَری نُه سال د…
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:52:512021-05-07 15:38:54مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۲ - قِصّهٔ عَبْدُالْغَوْث و رُبودنِ پَریانْ او را و سال‌ها میانِ پَریانْ ساکِن شُدن او و بَعد از سال‌ها آمدنِ او به شهر و فرزندانِ خویش را باز ناشَکیفتَنِ او از آن پَریانْ به حُکْمِ جِنْسیَّتِ و هَمدلیِ او با ایشان
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:53:492021-05-07 15:38:45مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۳ - داستانِ آن مَرد که وظیفه‌یی داشت از مُحْتَسِبِ تبریز و وام‌ها کرده بود بر امیدِ آن وظیفه و او را خَبَر نه از وَفاتِ او حاصِل از هیچ زنده‌ای وامِ او گُزارده نَشُد اِلّا از مُحْتَسِبِ مُتَوَفّی گُزارده شُد چُنان که گفته‌اند لَیْسَ مَنْ ماتَ فَاسْتَراحَ بِمَیْتٍ اِنَّمَا الْمَیْتُ مَیِّتُ الاَحْیاءِ
3037
چون که جعفر رفت سویِ قَلْعه‌یی
قَلْعه پیشِ کامِ خُشکَش جُرعه‌یی
…
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:54:432021-05-07 15:38:30مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۴ - آمدنِ جعفر رَضِیَ اللهُ عَنْهُ به گرفتن قَلْعه به تنهایی و مَشورت کردنِ مَلِکِ آن قَلْعه در دَفْع او و گفتنِ آن وزیرْ مَلِک را که زِنْهار تسلیم کُن و از جَهْلْ تَهَوّر مَکُن که این مَرد مُویّد است و از حَقْ جَمعیَّتِ عَظیم دارد در جانِ خویش اِلی آخِرِهِ
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:55:212022-06-27 16:14:01مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۵ - رُجوع کردن به حِکایَتِ آن شَخْصِ وامْ کرده و آمدنِ او به امیدِ عِنایَتِ آن مُحْتَسِب سویِ تبریز
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:56:322021-05-07 15:38:02مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۶ - باخَبَر شُدنِ آن غَریب از وَفاتِ آن مُحْتَسِب و اِسْتِغْفار او از اِعْتِماد بر مَخْلوق و تَعْویلْ بر عَطایِ مَخْلوق و یادِ نِعْمَت‌هایِ حَق کَردَنَش و اِنابَت به حَقْ از جُرمِ خود ثُمَّ الَّذینَ کَفَروا بِرَبِّهِم یَعْدِلونْ
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:57:292021-05-07 15:37:51مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۷ - مَثَلِ دوبین هَمچو آن غَریبِ شهرِکاش عُمَر نامْ که از یک دُکانَش به سَبَبِ این به آن دُکانِ دیگر حَواله کرد و او فَهْم نکرد که همه دُکان یکی‌ست دَرین مَعنی که به عُمَر نان نَفُروشند هم این جا تدارک کُنم من غَلَط کردم نامَم عُمَر نیست چون بدین دُکانِ توبه و تَدارک کُنم نانْ یابَم از همه دُکان‌هایِ این شهر و اگر بی‌تَدارک هم‌چُنین عُمَر نامْ باشم ازین دُکان دَر گُذَرم مَحْرومَم و اَحْوَلَم و این دُکان‌ها را از هم جُدا دانسته‌ام
3257
واقعه‌یْ آن وام او مَشْهور شُد
پایْ مَرد از دَ…
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 14:59:262021-05-07 15:37:35مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۸ - توزیع کردنِ پایْ‌مَرد در جُملهٔ شهرِ تبریز و جمع شُدنِ اندک چیز و رفتنِ آن غریب به تُربَتِ مُحْتَسِب به زیارت و این قِصّه را بر سَرِ گور او گفتن به طَریقِ نوحه اِلی آخِرِهِ
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 15:00:072021-05-07 15:37:20مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۹ - دیدنِ خوارزمشاه رَحِمَهُ الله در سَیْرانْ در مَوکِبِ خود اسبی بَسْ نادر و تَعَلُّقِ دلِ شاه به حُسن و چُستیِ آن اسب و سَرد کردن عِمادُالْمُلْک آن اسب را در دلِ شاه و گُزیدنِ شاه گفتِ او را بر دیدِ خویش چُنان که حَکیم رَحْمَةُالله عَلَیْهِ در اِلهی‌نامه فرمود چون زبانِ حَسَد شود نَخّاس یوسُفی یابی از گَزی کَرباس از دَلّالی برادرانِ یوسُفْ حَسودانه در دلِ مُشتریانْ آن چَندان حُسن پوشیده شُد و زشت نِمودن گرفت که وَکانوا فِیْهِ مِنَ الزّا هِدین
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 15:54:022021-05-07 15:33:16مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۱ - رُجوع کردن به قِصّهٔ آن پایْ‌مَرد و آن غریبِ وامْ‌دار و بازگشتنِ ایشان از سَرِ گورِ خواجه و خواب دیدنِ پایْ‌مَرد خواجه را اِلی آخِرِهِ
3542
بِشْنو اکنون دادِ مِهْمانِ جدید
من هَمی‌دیدم ک…
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 15:54:482021-05-07 15:33:03مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۲ - گفتن خواجه در خواب به آن پایْ‌مَرد وجوهِ وامِ آن دوست را که آمده بود و نِشان دادنِ جایِ دفَنِ آن سیم و پیغام کردن به وارثان که البته آن را بسیار نَبینَند وهیچ باز نگیرند و اگر چه او هیچ از آن قبول نکُند یا بعضی را قبول نکُند هم آن جا بُگْذارند تا هر آن کِه خواهد برگیرد که من با خدا نَذْرها کردم که از آن سیم به من و به مُتِعَلِّقان منْ حَبّه‌یی باز نگردد اِلی آخِرِهِ
3592
بود شاهی شاه را بُد سه پسر
هر سه صاحِبْ فِطْنَت و ص…
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 15:55:202021-05-07 15:32:51مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۳ - حِکایَتِ آن پادشاه و وَصیَّت کردنِ او سه پسرِ خویش را که دَرین سَفَر در مَمالِکِ من فُلان جا چُنین تَرتیب نَهید و فُلان جا چُنین نُوّاب نَصْب کنید اما اَللهْ اَللهْ به فُلان قَلْعه مَرَوید و گِردِ آن مَگَردید
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 15:56:062021-05-07 15:32:41مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۴ - بَیانِ اِسْتِمْداد عارف از سَرچشمهٔ حَیاتِ اَبَدی و مُسْتَغْنی شُدنِ او از اِسْتِمْداد و اِجْتِذاب از چَشمه‌هایِ آب‌هایِ بی‌وَفا که عَلامَةُ ذالِکَ التَّجافی عَنْ دارِ الْغُرور که آدمی چون بر مَدَدهایِ آن چَشمه‌ها اِعْتِماد کُند در طَلَبِ چَشمهٔ باقی دایم سُست شود کاری زِ دَرونِ جانِ تو می‌بایَد کَزْ عاریه‌ها تورا دَری نَگْشایَد یک چَشمهٔ آب از دَرونِ خانه بِهْ زان جویی که آن زِ بیرون آیَد
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 15:56:472021-05-07 15:32:29مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۵ - رَوان شُدن شَهْ‌زادگان در مَمالِکِ پدر بَعد از وَداع کردن ایشانْ شاه را و اِعادَت کردنِ شاهْ وَقتِ وَداعْ وَصیَّت را اِلی آخِرِهِ
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 15:58:502021-05-07 15:32:16مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۶ - رَفتنِ پسرانِ سُلطانْ به حُکْمِ آن که اَلاِنْسانُ حَریصٌ عَلی ما مُنِعْ ما بَندگیِ خویش نِمودیم وَلیکِن خویِ بَدِ تو بَنده نَدانِسْت خریدن به سویِ آن قَلْعهٔ مَمْنوعٌ عَنْهُ آن همه وَصیَّت‌ها و اَنْدَرزهایِ پدر را زیرِ پا نَهادند تا در چاهِ بَلا افتادند و می‌گفتند ایشان را نُفوسِ لَوّامه اَلَمْ یَاْتِکُمْ نَذیرٌ؟ ایشان می‌گفتند گِریان و پَشیمان لَوْکُنّا نَسْمَعُ اَو نَعْقِلُ ماکُنّا فی اَصْحابِ السَّعیرْ
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 15:59:252021-05-07 15:32:06مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۷ - دیدنِ ایشان در قَصرِ این قَلْعهٔ ذاتُ الصُّوَر نَقْشِ رویِ دخترِ شاهِ چین را و بیهوش شُدنِ هر سه و در فِتْنه اُفتادن و تَفَحُّص کردن که این صورتِ کیست؟
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 16:00:092021-05-07 15:31:57مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۸ - حِکایَتِ صَدْرِ جهان بُخارا که هر سایِلی که به زبان بِخواستی از صَدْقهٔ عامِّ بی‌دَریغ او مَحْروم شُدی و آن دانشمندِ دَرویش به فراموشی و فَرْطِ حِرْصِ و تَعْجیل به زبان بِخواست در موکِب صَدْرِ جهان از وِیْ رو بِگَردانید و او هر روز حیله‌یی نو ساختی و خود را گاهْ زَن کردی زیرِ چادَر وگاهْ نابینا کردی و چَشم و رویِ خود بسته به فِراسَتَش بِشْناختی اِلی آخِرِهِ
3856
اَمْردیّ و کوسه‌یی دراَنْجُمَن
آمدند و مَجْمَعی بُد در وَطَن
385…
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 16:02:272021-05-07 15:31:49مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۹ - حِکایَتِ آن دو برادر یکی کوسه و یکی اَمْرَد در عَزَب خانه‌یی خُفتَند شبی اِتِّفاقا اَمْرَد خِشْت‌ها بر مَقْعَدِ خود اَنْبار کرد عاقِبَت دَبّاب دَبّ آوَرْد و آن خِشْت‌ها را به حیله و نَرمی از پَسِ او بَرداشت کودک بیدار شُد به جنگ که این خِشْت‌ها کو؟ کجا بُردی و چرا بُردی؟ او گفت تو این خِشْت‌ها را چرا نهادی؟ اِلی آخِرِهِ
3897
طالِبُ الدُّنیا و تَوْفیراتِها
طالِبُ الْعِلْمِ و تَدْبیراتِها
38…
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 16:03:502021-05-07 15:31:39مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۱۰ - در تَفسیرِ این خَبَر که مُصْطَفی صَلَواتُ‌اللهِ عَلَیْهِ فَرمود مَنْهومانِ لا یَشْبَعانِ طالِبُ الدُّنیا و طالِبُ الْعِلْمِ که این عِلْمْ غیرِ عِلْمِ دنیا باید تا دو قِسْم باشد امّا عِلْمِ دنیا هم دنیا باشد اِلی آخِرِهِ و اگر هم‌چُنین شود که طالِبُ الدُّنیا و طالِبُ الدُّنیا تکرار بُوَد نه تَقْسیم مَعَ تَقْریرِهِ
3900
رو به هم کردند هر سه مُفْتَتَن
هر سه را یک رَنْج و یک دَرد …
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 16:04:562021-05-07 15:31:29مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۱۱ - بَحث کردنِ آن سه شَهْ‌زاده در تَدْبیر آن واقِعه
3927
پادشاهی مَست اَنْدَر بَزْمِ خَوش
می‌گُذشت آن یک …
http://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.png00احسان اشرفیhttp://shamsrumi.com/wp-content/uploads/2021/08/logo23.pngاحسان اشرفی2017-12-12 16:07:432021-05-07 15:31:11مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۱۳ - ذِکْرِ آن پادشاه که آن دانشمند را به اِکْراه در مَجْلِس آوَرْد و بِنْشانْد ساقی شَراب بر دانشمند عَرضه کرد ساغَر پیشِ او داشت رو بِگَردانید و تُرُشی و تُندی آغاز کرد شاهْ ساقی را گفت که هین در طَبْعش آر ساقی چندی بر سَرَش کوفْت و شَرابَش در خورْد داد اِلی آخِرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۷۵ - حِکْمَت در اِنّی جاعِلٌ فِی الْاَرْضِ خَلیفةً
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۷۲ - جواب گفتنِ مُرید و زَجْر کردنِ مُرید آن طَعّانه را از کُفر و بیهوده گفتن
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۷۶ - مُعْجزهٔ هود عَلَیْهِ‌السَّلام در تَخَلُّصِ مؤمنانِ اُمَّت به وَقتِ نُزولِ باد
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۷۷ - رُجوع کردن به قِصّهٔ قُبّه و گنج
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۷۸ - اِنابَتِ آن طالِبِ گنجْ به حَقْ تَعالی بَعد از طَلَبِ بسیار و عَجْز و اِضْطِرار که ای وَلیُّ الاظْهار تو کُن این نَهان را آشکار
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۷۹ - آواز دادنِ هاتِف مَر طالِبِ گنج را و اِعْلام کردن از حقیقتِ اَسْرارِ آن
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۰ - حِکایَتِ آن سه مُسافرِ مسلمان و تَرسا و جُهود و آن که به مَنْزِل قوتی یافتند و تَرسا و جهود سیر بودند گفتند این قوت را فردا خوریم مُسلمان صایِم بود گرسنه مانْد از آن که مَغْلوب بود
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۱ - حِکایَتِ اُشتُر و گاو و قُچ که در راه بَندِ گیاه یافتند هر یکی می‌گفت من خورم
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۲ - مَثَل
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۳ - جواب گفتنِ مُسلمانْ آنچه دید به یارانَش جهود و تَرسا و حَسْرت خوردنِ ایشان
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۴ - مُنادی کردنِ سَیِّد مَلِک تِرْمِدْ که هر کِه در سه یا چهار روز به سَمَرقَند رَوَد به فُلان مُهِم خِلْعَت و اسب و غُلام و کَنیزک و چَندین زَر دَهَم و شَنیدنِ دَلْقَک خبَرِ این مُنادی در دِهْ و آمدن به اولاقی نَزْدِ شاه که من باری نَتَوانم رَفتن
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۵ - حِکایَتِ تَعَلُّقِ موش با چَغْز و بَستنِ پایِ هر دو به رِشته دراز و بَر کَشیدنِ زاغْ موش را و مُعَلَّق شُدنِ چَغْز و نالیدن و پَشیمانیِ او از تَعَلُّق با غیرِ جِنْس و با جِنْس خود ناساختن
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۶ - تَدْبیر کردنِ موشْ به چَغْز که من نمی‌توانم بَرِ تو آمدن به وَقتِ حاجَت در آب میانِ ما وَصْلَتی باید که چون من بر لبِ جو آیم تورا تَوانَم خَبَر کردن و تو چون بر سَرِ سوراخِ موش‌خانه آیی مرا توانی خَبَر کردن اِلی آخِرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۷ - مُبالِغه کردنِ موش در لابِه و زاری و وَصْلَت جُستن از چَغْزِ آبی
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۸ - لابِه کردنِ موش مَر چَغْز را کی بَهانه مَیَندیش و در نَسْیه مَیَنْداز اِنْجاح این حاجَتِ مرا که فِی التَّاخیرِ آفاتٌ و الصّوفیُّ اِبْنُ الْوَقْتِ و این دست از دامَنِ پدر باز ندارد و اَبِ مُشْفِق صوفی که وَقت است او را به نِگَرش به فردا مُحتاج نگرداند چَندانَش مُسْتَغْرِق دارد در گُلْزارِ سَریعُ الْحِسابیِ خویشْ نه چون عَوام مُنْتَظِرِ مُسْتَقْبل نباشد نَهْری باشد نه دَهْری که لا صَباحَ عِنْدَ اللهِ وَ لا مَساءَ ماضی و مُسْتَقْبِل و اَزَل و اَبَد آن جا نباشد آدمْ سابِق و دَجّال مَسْبوق نباشد که این رُسوم در خِطّهٔ عقلِ جُزوی است و روحِ حیوانی در عالَم لا مَکان و لا زمان این رُسوم نباشد پَس او اِبْنِ وقتی‌ست که لا یُفْهَمُ مِنْهُ اِلّا نَفْیُ تَفْرِقَةِ الْاَ زْمِنَةِ چُنان که از اَللهُ واحِدٌ فَهْم شود نَفیِ دویی نی حقیقتِ واحدی
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۸۹ - حِکایَتِ شبْ دُزدان که سُلطان مَحْمود شب در میانِ ایشان اُفتاد که من یکی‌اَم از شما و بر اَحْوالِ ایشانْ مُطَّلِع شُدن اِلی آخِرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۰ - قِصّهٔ آن که گاو بَحْری گوهرِ کاویانْ از قَعْرِ دریا بَر آوَرَد شب بر ساحلِ دریا نَهَد در دُرَخش و تابِ آن می‌چَرَد بازرگان از کَمین بُرون آید چون گاو از گوهر دورتَر رفته باشد بازرگان به لَجْمِ و گِلِ تیره گوهر را بِپوشانَد و بر درخت گُریزد اِلی آخِرِ الْقِصّه و التَّقْریب
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۱ - رُجوع کردن به قِصّهٔ طَلَب کردنِ آن موشْ آن چَغْز را لب‌لبِ جو و کَشیدن سَر رشته تا چَغْز را در آب خَبَر شود از طَلَبِ او
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۲ - قِصّهٔ عَبْدُالْغَوْث و رُبودنِ پَریانْ او را و سال‌ها میانِ پَریانْ ساکِن شُدن او و بَعد از سال‌ها آمدنِ او به شهر و فرزندانِ خویش را باز ناشَکیفتَنِ او از آن پَریانْ به حُکْمِ جِنْسیَّتِ و هَمدلیِ او با ایشان
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۳ - داستانِ آن مَرد که وظیفه‌یی داشت از مُحْتَسِبِ تبریز و وام‌ها کرده بود بر امیدِ آن وظیفه و او را خَبَر نه از وَفاتِ او حاصِل از هیچ زنده‌ای وامِ او گُزارده نَشُد اِلّا از مُحْتَسِبِ مُتَوَفّی گُزارده شُد چُنان که گفته‌اند لَیْسَ مَنْ ماتَ فَاسْتَراحَ بِمَیْتٍ اِنَّمَا الْمَیْتُ مَیِّتُ الاَحْیاءِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۴ - آمدنِ جعفر رَضِیَ اللهُ عَنْهُ به گرفتن قَلْعه به تنهایی و مَشورت کردنِ مَلِکِ آن قَلْعه در دَفْع او و گفتنِ آن وزیرْ مَلِک را که زِنْهار تسلیم کُن و از جَهْلْ تَهَوّر مَکُن که این مَرد مُویّد است و از حَقْ جَمعیَّتِ عَظیم دارد در جانِ خویش اِلی آخِرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۵ - رُجوع کردن به حِکایَتِ آن شَخْصِ وامْ کرده و آمدنِ او به امیدِ عِنایَتِ آن مُحْتَسِب سویِ تبریز
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۶ - باخَبَر شُدنِ آن غَریب از وَفاتِ آن مُحْتَسِب و اِسْتِغْفار او از اِعْتِماد بر مَخْلوق و تَعْویلْ بر عَطایِ مَخْلوق و یادِ نِعْمَت‌هایِ حَق کَردَنَش و اِنابَت به حَقْ از جُرمِ خود ثُمَّ الَّذینَ کَفَروا بِرَبِّهِم یَعْدِلونْ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۷ - مَثَلِ دوبین هَمچو آن غَریبِ شهرِکاش عُمَر نامْ که از یک دُکانَش به سَبَبِ این به آن دُکانِ دیگر حَواله کرد و او فَهْم نکرد که همه دُکان یکی‌ست دَرین مَعنی که به عُمَر نان نَفُروشند هم این جا تدارک کُنم من غَلَط کردم نامَم عُمَر نیست چون بدین دُکانِ توبه و تَدارک کُنم نانْ یابَم از همه دُکان‌هایِ این شهر و اگر بی‌تَدارک هم‌چُنین عُمَر نامْ باشم ازین دُکان دَر گُذَرم مَحْرومَم و اَحْوَلَم و این دُکان‌ها را از هم جُدا دانسته‌ام
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۸ - توزیع کردنِ پایْ‌مَرد در جُملهٔ شهرِ تبریز و جمع شُدنِ اندک چیز و رفتنِ آن غریب به تُربَتِ مُحْتَسِب به زیارت و این قِصّه را بر سَرِ گور او گفتن به طَریقِ نوحه اِلی آخِرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۹۹ - دیدنِ خوارزمشاه رَحِمَهُ الله در سَیْرانْ در مَوکِبِ خود اسبی بَسْ نادر و تَعَلُّقِ دلِ شاه به حُسن و چُستیِ آن اسب و سَرد کردن عِمادُالْمُلْک آن اسب را در دلِ شاه و گُزیدنِ شاه گفتِ او را بر دیدِ خویش چُنان که حَکیم رَحْمَةُالله عَلَیْهِ در اِلهی‌نامه فرمود چون زبانِ حَسَد شود نَخّاس یوسُفی یابی از گَزی کَرباس از دَلّالی برادرانِ یوسُفْ حَسودانه در دلِ مُشتریانْ آن چَندان حُسن پوشیده شُد و زشت نِمودن گرفت که وَکانوا فِیْهِ مِنَ الزّا هِدین
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۰ - مُواخذهٔ یوسُفِ صِدّیق صَلَواتُ اللهُ عَلَیْهِ به حَبْسِ بِضْعَ سِنین به سَبَبِ یاری خواستن از غیرِ حَق و گفتنِ اُذْکُرْنی عِنْدَ رَبِّکَ مَعَ تَقْریرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۱ - رُجوع کردن به قِصّهٔ آن پایْ‌مَرد و آن غریبِ وامْ‌دار و بازگشتنِ ایشان از سَرِ گورِ خواجه و خواب دیدنِ پایْ‌مَرد خواجه را اِلی آخِرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۲ - گفتن خواجه در خواب به آن پایْ‌مَرد وجوهِ وامِ آن دوست را که آمده بود و نِشان دادنِ جایِ دفَنِ آن سیم و پیغام کردن به وارثان که البته آن را بسیار نَبینَند وهیچ باز نگیرند و اگر چه او هیچ از آن قبول نکُند یا بعضی را قبول نکُند هم آن جا بُگْذارند تا هر آن کِه خواهد برگیرد که من با خدا نَذْرها کردم که از آن سیم به من و به مُتِعَلِّقان منْ حَبّه‌یی باز نگردد اِلی آخِرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۳ - حِکایَتِ آن پادشاه و وَصیَّت کردنِ او سه پسرِ خویش را که دَرین سَفَر در مَمالِکِ من فُلان جا چُنین تَرتیب نَهید و فُلان جا چُنین نُوّاب نَصْب کنید اما اَللهْ اَللهْ به فُلان قَلْعه مَرَوید و گِردِ آن مَگَردید
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۴ - بَیانِ اِسْتِمْداد عارف از سَرچشمهٔ حَیاتِ اَبَدی و مُسْتَغْنی شُدنِ او از اِسْتِمْداد و اِجْتِذاب از چَشمه‌هایِ آب‌هایِ بی‌وَفا که عَلامَةُ ذالِکَ التَّجافی عَنْ دارِ الْغُرور که آدمی چون بر مَدَدهایِ آن چَشمه‌ها اِعْتِماد کُند در طَلَبِ چَشمهٔ باقی دایم سُست شود کاری زِ دَرونِ جانِ تو می‌بایَد کَزْ عاریه‌ها تورا دَری نَگْشایَد یک چَشمهٔ آب از دَرونِ خانه بِهْ زان جویی که آن زِ بیرون آیَد
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۵ - رَوان شُدن شَهْ‌زادگان در مَمالِکِ پدر بَعد از وَداع کردن ایشانْ شاه را و اِعادَت کردنِ شاهْ وَقتِ وَداعْ وَصیَّت را اِلی آخِرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۶ - رَفتنِ پسرانِ سُلطانْ به حُکْمِ آن که اَلاِنْسانُ حَریصٌ عَلی ما مُنِعْ ما بَندگیِ خویش نِمودیم وَلیکِن خویِ بَدِ تو بَنده نَدانِسْت خریدن به سویِ آن قَلْعهٔ مَمْنوعٌ عَنْهُ آن همه وَصیَّت‌ها و اَنْدَرزهایِ پدر را زیرِ پا نَهادند تا در چاهِ بَلا افتادند و می‌گفتند ایشان را نُفوسِ لَوّامه اَلَمْ یَاْتِکُمْ نَذیرٌ؟ ایشان می‌گفتند گِریان و پَشیمان لَوْکُنّا نَسْمَعُ اَو نَعْقِلُ ماکُنّا فی اَصْحابِ السَّعیرْ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۷ - دیدنِ ایشان در قَصرِ این قَلْعهٔ ذاتُ الصُّوَر نَقْشِ رویِ دخترِ شاهِ چین را و بیهوش شُدنِ هر سه و در فِتْنه اُفتادن و تَفَحُّص کردن که این صورتِ کیست؟
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۸ - حِکایَتِ صَدْرِ جهان بُخارا که هر سایِلی که به زبان بِخواستی از صَدْقهٔ عامِّ بی‌دَریغ او مَحْروم شُدی و آن دانشمندِ دَرویش به فراموشی و فَرْطِ حِرْصِ و تَعْجیل به زبان بِخواست در موکِب صَدْرِ جهان از وِیْ رو بِگَردانید و او هر روز حیله‌یی نو ساختی و خود را گاهْ زَن کردی زیرِ چادَر وگاهْ نابینا کردی و چَشم و رویِ خود بسته به فِراسَتَش بِشْناختی اِلی آخِرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۰۹ - حِکایَتِ آن دو برادر یکی کوسه و یکی اَمْرَد در عَزَب خانه‌یی خُفتَند شبی اِتِّفاقا اَمْرَد خِشْت‌ها بر مَقْعَدِ خود اَنْبار کرد عاقِبَت دَبّاب دَبّ آوَرْد و آن خِشْت‌ها را به حیله و نَرمی از پَسِ او بَرداشت کودک بیدار شُد به جنگ که این خِشْت‌ها کو؟ کجا بُردی و چرا بُردی؟ او گفت تو این خِشْت‌ها را چرا نهادی؟ اِلی آخِرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۱۰ - در تَفسیرِ این خَبَر که مُصْطَفی صَلَواتُ‌اللهِ عَلَیْهِ فَرمود مَنْهومانِ لا یَشْبَعانِ طالِبُ الدُّنیا و طالِبُ الْعِلْمِ که این عِلْمْ غیرِ عِلْمِ دنیا باید تا دو قِسْم باشد امّا عِلْمِ دنیا هم دنیا باشد اِلی آخِرِهِ و اگر هم‌چُنین شود که طالِبُ الدُّنیا و طالِبُ الدُّنیا تکرار بُوَد نه تَقْسیم مَعَ تَقْریرِهِ
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۱۱ - بَحث کردنِ آن سه شَهْ‌زاده در تَدْبیر آن واقِعه
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۱۲ - مَقالَتِ برادرِ بُزرگین
مثنوی مولانا - دفتر ششم - بخش ۱۱۳ - ذِکْرِ آن پادشاه که آن دانشمند را به اِکْراه در مَجْلِس آوَرْد و بِنْشانْد ساقی شَراب بر دانشمند عَرضه کرد ساغَر پیشِ او داشت رو بِگَردانید و تُرُشی و تُندی آغاز کرد شاهْ ساقی را گفت که هین در طَبْعش آر ساقی چندی بر سَرَش کوفْت و شَرابَش در خورْد داد اِلی آخِرِهِ